Bệnh nấm móng xảy ra ở 10% dân số nói chung nhưng phổ biến hơn ở người lớn tuổi; tỷ lệ mắc bệnh là 20% ở những người trên 60 tuổi và 50% ở những người trên 70 tuổi. Nấm móng chia thành 2 khu vực, móng tay và móng chân, trong đó nấm móng tay phổ biến hơn nấm móng chân. Vậy nấm móng tay là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách phòng ngừa như thế nào?
Nấm móng tay là bệnh gì?
Bệnh nấm móng tay là một bệnh nhiễm trùng do nấm ở móng tay gây ra tình trạng thay đổi tính chất ở móng thường gặp như đổi màu, dày lên và tách khỏi nền móng. Tỷ lệ mắc bệnh nấm móng tăng ở người lớn tuổi có liên quan đến bệnh mạch máu ngoại biên, rối loạn miễn dịch và đái tháo đường.
Nguy cơ mắc bệnh nấm móng cao hơn từ 1,9 - 2,8 lần ở những người mắc bệnh tiểu đường so với dân số nói chung. Ở những bệnh nhân bị nhiễm vi-rút gây suy giảm miễn dịch ở người, tỷ lệ mắc bệnh dao động từ 15% - 40%. (1)
Dấu hiệu bị nấm móng tay
Nấm móng tay có thể gây ra một số dấu hiệu thay đổi như: (2)
- Một phần móng chuyển sang màu trắng, vàng, nâu… Lúc đầu có thể chỉ thấy một đốm đổi màu ở đầu móng. Nếu không điều trị, tình trạng đổi màu này có thể lan rộng, bao phủ nhiều phần móng hơn.
- Móng tay có hiện tượng tăng sừng, ly móng, tách móng, vì vậy móng không còn bám chặt vào ngón tay nữa.
- Móng tay chuyển sang màu trắng đục và bề mặt móng mất bóng, khô và có bột, móng cũng mỏng đi.
- Móng tay dày lên và chuyển sang màu vàng hoặc nâu, tình trạng này thường ảnh hưởng đến tất cả các móng tay.
- Móng tay bị nứt hoặc vỡ vụn, giòn hơn và dễ gãy.
Nguyên nhân bị nấm móng tay
Có nhiều nguyên nhân bị nấm móng tay: (3)
- Nấm sợi (Dermatophyte): chủ yếu do loài Trichophyton gây nên. Một số loại ít gặp hơn như Epidermophyton floccosum và Microsporum sp.
- Nấm men: phổ biến nhất là Candida albicans. Một số loài Candida khác như Candida tropicalis và Candida parapsilosis cũng có thể gây bệnh. Malassezia spp như M. furfur gây bệnh nhưng hiếm.
- Các loại nấm khác: một số loại nấm ít gặp hơn như Aspergillus, Fusarium hoặc Acremonium cũng có khả năng gây bệnh.
Móng tay bị nấm có bao nhiêu loại?
Bệnh nấm móng tay được chia thành nhiều loại dựa trên các hình thái và phương thức xâm lấn móng. Nấm móng có thể được chia thành 4 loại:
- Tổn thương ở phần bên và phần da dưới móng (Distal and lateral subungual onychomycosis).
- Tổn thương ở gốc móng (Proximal subungual onychomycosis).
- Tổn thương ở bề mặt móng (Superficial onychomycosis).
- Loạn dưỡng toàn móng (Total dystrophic onychomycosis).
Hình ảnh nấm móng tay thực tế
Nấm móng tay có nguy hiểm không?
Không. Nấm móng tay thường không nguy hiểm vì chúng không ảnh hưởng đến tính mạng, tuy nhiên móng bị nấm thường đổi màu, dễ gãy và dày lên làm bàn tay mất thẩm mỹ và gây mất tự tin, tạo nhiều cản trở trong cuộc sống hàng ngày. Thêm vào đó nấm móng còn gây đau, khiến người bệnh gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt, gây suy giảm chất lượng cuộc sống.
Một số trường hợp nấm còn lây lan sang móng hoặc vùng da khác trên cơ thể, lây lan sang những người xung quanh. Vì vậy khi có dấu hiệu nấm móng, người bệnh nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Khi nào cần gặp bác sĩ?
Nếu móng ngày càng đổi màu, dày lên hoặc biến dạng, đây là lúc bạn nên tìm đến chuyên gia, bác sĩ để nhân được lời tư vấn kịp thời. Đặc biệt nếu bạn xuất hiện:
- Bệnh tiểu đường kèm theo nghi ngờ nấm móng.
- Móng chảy máu.
- Móng sưng hoặc rất đau.
- Tay khó hoạt động như bình thường.
Phương pháp chẩn đoán bệnh nấm móng tay
Dưới đây là các phương pháp chẩn đoán nấm móng tay: (4)
- Soi tươi trực tiếp: hình ảnh tế bào nấm men, sợi nấm chia đốt, phân nhánh.
- Nuôi cấy và phân lập trên môi trường Sabouraud.
- Mô bệnh học: ít được chỉ định. Hình ảnh sợi nấm và bào tử nấm có thể gặp ở bản móng và giường móng khi nhuộm PAS, kèm theo ít hoặc không có hiện tượng viêm.
- Dermoscopy: quan sát thấy lớp sừng dày dưới móng, bờ tự do có dạng răng cưa, màu sắc bản móng biến đổi tương tự cực quang, kèm theo hình ảnh các khối cầu đặc trưng của nấm móng.
Cách điều trị móng tay bị nấm hiệu quả
Điều trị nấm móng tay cần nhiều thời gian lên đến vài tháng, do đó sẽ có thể dùng thuốc bôi, thuốc uống hoặc kết hợp nhiều phương pháp điều trị: (5)
- Thuốc bôi: được sử dụng đơn trị liệu trong trường hợp nhẹ chỉ có tổn thương bề mặt móng. Phương pháp điều trị này giúp ngăn ngừa nấm mới trong khi móng mọc. Phần móng tay lành thường mọc ra sau 4 - 6 tháng. Cần sử dụng thường xuyên theo đúng chỉ định từ bác sĩ. Các loại thuốc để điều trị nấm móng như Amorolfine, Ciclopirox, Efinaconazole, Tavaborole, Terbinafin,…. Các tác dụng phụ có thể xảy ra bao gồm đỏ và sưng, châm chích hoặc nóng rát khi bôi thuốc, nhưng chúng thường nhẹ..
- Thuốc uống: được chỉ định khi tổn thương gốc móng, toàn bộ móng, phần bên và phần xa móng. Các loại thuốc sau đây để điều trị nấm móng gồm Fluconazole, Griseofulvin, Itraconazole, Terbinafine,… thời gian điều trị dựa trên phác đồ khác nhau tùy từng loại thuốc.
- Liệu pháp kết hợp: Kết hợp bôi và uống thuốc nếu tổn thương nhiều móng hoặc viêm từ 3 móng trở lên.
- Laser điều trị nấm móng tay: laser với bước sóng 1064nm xung dài được ứng dụng trong điều trị nấm móng, nếu bệnh nhân kém đáp ứng hoặc có chống chỉ định với thuốc kháng nấm.
- Vệ sinh móng: cắt đi phần móng hư để thuốc bôi phát huy hiệu quả tối ưu và dùng riêng dụng cụ cắt móng.
Cách phòng ngừa nấm móng tay tái phát
Tạo những thói quen sau đây có thể ngăn ngừa tái nhiễm nấm móng tay:
- Giữ móng sạch và khô: rửa tay thường xuyên. Rửa tay sau khi chạm vào móng bị nhiễm trùng. Lau khô, thoa thuốc kháng nấm và dưỡng ẩm cho móng.
- Cắt tỉa móng: cắt móng thẳng và dũa móng kĩ. Khử trùng kềm cắt móng sau mỗi lần sử dụng. Không để móng quá dài vì chúng sẽ tạo điều kiện cho nấm phát triển.
- Không sơn móng tay và gắn móng giả.
Một số câu hỏi liên quan
1. Nấm móng tay có tái phát sau điều trị không?
Có. Nấm móng tay dễ dàng tái phát kể cả sau khi đã điều trị khỏi hoàn toàn. Vi nấm luôn tồn tại trong môi trường, vì vậy kể cả sau khi điều trị móng đã trở lại trạng thái khỏe mạnh nhưng nếu lại tiếp xúc với nấm thì bệnh sẽ tái lại.
Thêm vào đó, nếu không giữ gìn móng tay sạch sẽ, sống trong môi trường ẩm ướt, người bệnh có hệ miễn dịch yếu hoặc tự ý ngừng điều trị khi các triệu chứng đã hết nhưng chưa có chỉ định của bác sĩ sẽ tăng nguy cơ nấm móng. Vì vậy người bệnh nên tuân thủ đúng theo phác đồ điều trị của bác sĩ, vệ sinh móng thường xuyên và xây dựng lối sống lành mạnh để tăng cường sức khỏe cho cơ thể, chống lại bệnh tật.
2. Nấm móng tay có tự khỏi không?
Không. Nấm móng tay thường không tự khỏi và có khả năng lan ra các móng khác và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Tuy không đe dọa đến tính mạng nhưng nấm móng tay lại ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống của người bệnh, thế nên người bệnh nên đến tham vấn ý kiến bác sĩ khi bị nấm móng tay để được tư vấn và điều trị theo phác đồ phù hợp, tránh để bệnh kéo dài gây ra nhiều cản trở trong sinh hoạt thường nhật.
3. Nấm móng tay để lâu có sao không?
Mặc dù không đe dọa đến tính mạng, bệnh nấm móng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm mô tế bào, nhiễm trùng lan rộng, tổn thương mô và mất móng. Vì vậy khi nghi ngờ mình xuất hiện dấu hiệu nấm móng, bạn nên đến thăm khám bác sĩ ngay. (6)
Chuyên khoa Da liễu - Thẩm mỹ Da, BVĐK Tâm Anh TP.HCM là một trong những địa chỉ uy tín hàng đầu về điều trị và thẩm mỹ da tại khu vực miền Nam. Với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm, tận tâm và được đào tạo bài bản về các kỹ thuật tiên tiến, chuyên khoa này đã giúp hàng ngàn bệnh nhân cải thiện tình trạng da và nâng cao sức khỏe, thẩm mỹ.
Mỗi bệnh nhân sẽ được xây dựng phác đồ điều trị riêng, đảm bảo phù hợp và hiệu quả nhất. Bên cạnh đó, bệnh viện còn sở hữu hệ thống máy móc hiện đại, cơ sở vật chất tiên tiến và quy trình khám chữa bệnh khoa học, mang lại hiệu quả điều trị tối ưu và trải nghiệm tốt nhất cho khách hàng.
Tuy không phải là bệnh lý nguy hiểm, đe dọa đến tính mạng nhưng nấm móng tay ra nhiều phiền toái, cản trở sinh hoạt hàng ngày và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Chủ động tìm hiểu về nguyên nhân gây bệnh sẽ giúp bạn sớm nhận biết các dấu hiệu bệnh ngay từ giai đoạn đầu và điều trị kịp thời, gìn giữ nét đẹp cho đôi bàn tay.
