Tỷ lệ chi trả cổ tức tính như thế nào?

Cổ tức là một vấn đề quan trọng cần phải hiểu rõ khi đầu tư cổ phiếu. Nó không đơn giản chỉ là số tiền công ty trả cho cổ đông mà còn là dấu hiệu để đánh giá và định giá một doanh nghiệp.

Vậy cổ tức là gì? Tỷ lệ chi trả cổ tức như thế nào là hợp lý? Nhân Hòa sẽ giải đáp cho bạn các vấn đề về cổ tức thông qua bài viết sau đây.

1. Cổ tức là gì?

Cổ tức là một trong các yếu tố phản ánh tình hình hoạt động của doanh nghiệp, giúp nhà đầu tư định giá cổ phiếu để có thể hoạch định được chiến lược đầu tư. Cổ tức là một phần lợi nhuận sau thuế mà công ty cổ phần chia cho các cổ đông. Cổ tức có thể được trả bằng tiền hoặc bằng cổ phiếu.

Cổ tức là gì?

Theo Luật Doanh nghiệp 2014, cổ tức là khoản lợi nhuận ròng trả cho mỗi cổ phần, bằng tiền mặt hoặc tài sản khác từ nguồn lợi nhuận còn lại của công ty, sau khi đã thực hiện các nghĩa vụ về tài chính. Có thể hiểu đơn giản như sau: Nếu bạn nắm giữ cổ phiếu của công ty, thì công ty sẽ trích ra 1 phần từ lợi nhuận sau thuế để trả lại cho bạn, gọi là cổ tức.

>>> Xem thêm: Hướng dẫn cách mua cổ phiếu chi tiết nhất [5 BƯỚC]

2. Tỷ suất cổ tức là gì?

Trước khi tìm hiểu tỷ lệ chi trả cổ tức; chắc hẳn mỗi khách hàng đều cần hiểu rõ các khái niệm cũng như công thức tính tỷ suất cổ tức. Tỷ suất cổ tức là tỷ suất đo lường mức lợi nhuận mà bạn có thể nhận được từ cổ tức.

Tuy nhiên đây chỉ là chi phí lợi tức dự đoán khi mua cổ phiếu ở mức giá hiện tại. Thông qua khái niệm này, công thức tính tỷ suất cổ bằng cổ tức trên 1 cổ phiếu chia giá thị trường. Cụ thể như sau:

3. Mục đích và ý nghĩa của việc chi trả cổ tức

Mặc dù việc chi trả cổ tức đơn giản chỉ là phương thức để phân phối lại lợi nhuận. Tuy nhiên đối với cổ đông nó lại mang một ý nghĩa quan trọng khác.

Khi bạn là cổ đông, việc công ty chi trả cổ tức thể hiện công ty đang hoạt động có lãi. Còn đối với một số nhà đầu tư, việc trả cổ tức sẽ tốt hơn việc công ty giữ lại tiền của cổ đông.

Mục đích và ý nghĩa của việc chi trả cổ tức

Bên cạnh đó, trong vài năm trở lại đây, xu hướng đầu tư cổ phiếu để nhận cổ tức ngày càng được ưa chuộng bởi những lý do như sau:

- Mang lại nguồn thu nhập khá ổn định cho các nhà đầu tư

- Nhà đầu tư sẽ được hưởng lợi nhuận kép trong trường hợp lãi suất giảm mạnh

- Hầu hết các doanh nghiệp kinh doanh tốt hiện nay đều chi trả cổ tức cho cổ đông.

>>> Xem thêm: [TOP 5+] Sàn chứng khoán Việt Nam mà bạn cần phải biết khi muốn đầu tư

4. Các chỉ số về cổ tức

- Tỷ lệ chi trả cổ tức

Tỷ lệ chi trả cổ tức là tỷ lệ phần trăm (%) giữa Cổ tức bằng tiền chia cho Lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp (hay Cổ tức chi trả cho 1 cổ phiếu thường/EPS).

Trong trường hợp đối với QNS ở trên:

Tỷ lệ chi trả cổ tức sẽ là: (123.147.885.500 + 150.702.675.000) / 1.291.776.601.066 = 21,2%.

- Tỷ lệ chi trả cổ tức bao nhiêu là hợp lý

Tỷ lệ chi trả cổ tức sẽ ở mức hợp lý khi 2 vấn đề sau đây được đảm bảo:

+ Thứ nhất, công ty được bổ sung đủ nguồn vốn cho hoạt động kinh doanh

+ Thứ hai, công ty đảm bảo vẫn giữ được tỷ suất sinh lợi trên vốn (ví dụ như tỷ lệ ROE).

Giả sử công ty A có vốn chủ sở hữu là 100 tỷ. Lợi nhuận năm 2020 là 20 tỷ, tương ứng tỷ lệ ROE 20%

Công ty A dự kiến sẽ chi 10 tỷ để chi trả cổ tức bằng tiền mặt, tương đương tỷ lệ chi trả cổ tức là 50%

Sau khi trích quỹ khen thưởng phúc lợi là 2 tỷ (tương đương, 10% lợi nhuận), số tiền còn lại bổ sung vào vốn chủ sở hữu là: 20 - 10 - 2 = 8 tỷ.

Vốn chủ sở hữu cho năm tiếp theo là 108 tỷ.

Lưu ý: Trong trường hợp này, bạn chú ý rằng công ty đặt kế hoạch phù hợp đảm bảo tỷ lệ ROE vẫn giữ được là 20% hoặc cao hơn

Khi đó, lợi nhuận sau thuế theo kế hoạch của năm sau tối thiểu phải là: 20% * 108 = 21,6 tỷ

Nếu công ty đặt kế hoạch lợi nhuận thấp hơn thì rõ ràng các cổ đông cần yêu cầu công ty tăng tỷ lệ chi trả cổ tức.

- Tỷ suất cổ tức

Tỷ suất cổ tức (Dividend yield) là tỷ suất sinh lợi mà bạn có thể nhận được từ cổ tức nếu mua cổ phiếu ở mức giá hiện tại

Công thức tính Dividend yield:

Ví dụ:

Cổ phiếu VNM dự kiến trả cổ tức trong năm 2022 tổng cộng là 30%, tương ứng 3.000đ/cổ phiếu

Giá đóng cửa của VNM tại ngày 11/12/2018 là 89.600đ/cổ phiếu

Khi đó: Dividend yield = 3.600/89.600 = 4,01%.

5. Cách tính tỷ lệ chi trả cổ tức chuẩn

- Các tính cổ tức trên mỗi cổ phiếu bằng công thức

Tỷ lệ trả cổ tức có thể được tính bằng cổ tức hàng năm trên mỗi cổ phiếu chia cho lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu. Nói cách khác, tỷ lệ chia cổ tức bằng cổ tức đã trả chia cho lợi nhuận ròng.

Công thức: Tỷ lệ cổ tức = cổ tức đã trả/lợi nhuận ròng

Ngoài công thức tính tỷ lệ cổ tức trên, bạn cũng có thể tính bằng công thức:

Tỷ lệ chi trả cổ tức = 1 - tỷ lệ duy trì

Trong đó, tỷ lệ duy trì = (EPS - DPS)/EPS. Đơn vị EPS biểu thị lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu, còn DPS biểu thị cổ tức trên mỗi cổ phiếu.

- Cách tính cổ tức trên mỗi cổ phiếu bằng Microsoft Excel

Để tính tỷ lệ chia cổ tức bằng Excel, bạn cần có 2 thông số:

+ Tổng cổ tức trong một khoảng thời gian nhất định

+ Số cổ phiếu đang lưu hành.

Giả sử, bạn đầu tư vào một công ty đã trả 5 triệu đô la cổ tức vào năm ngoái và có 5 triệu cổ phiếu đang lưu hành. Trên Excel, bạn nhập “cổ tức cho mỗi cổ phiếu” vào ô A1. Tiếp theo, nhập “= 5000000/5000000” vào ô B1. Suy ra, cổ tức trên mỗi cổ phiếu trong công ty này là 1 đô la cho mỗi cổ phiếu.

Trong trường hợp công ty không công bố EPS, bạn phải tính tiếp lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS). Bạn nhập “Lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu “ vào ô A2. Ví dụ, công ty có thu nhập ròng là 50 triệu đô la vào năm ngoái.

Ta có công thức tính lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu là (thu nhập ròng - cổ tức trên cổ phiếu ưu đãi)/(cổ phiếu đang lưu hành). Áp dụng công thức, bạn nhập “= (50000000 - 5000000) / 5000000” vào ô B2. Suy ra, EPS cho công ty này là 9 đô la.

Cuối cùng, bạn tính tỷ lệ chi trả cổ tức. Bạn nhập “Tỷ lệ chi trả cổ tức” vào ô A3 rồi nhập “= B1/B2” vào ô B3. Suy ra, tỷ lệ cổ tức là 11,11%. Tuy nhiên đây chỉ là con số ước lượng vì tỷ lệ cổ tức thực tế còn phụ thuộc vào tính chất của công ty. Ví dụ như các công ty khởi nghiệp có thể có tỷ lệ chi trả thấp vì họ muốn tập trung tái đầu tư.

Cách tính tỷ lệ chi trả cổ tức chuẩn

- Bài toán thực tế về tỷ lệ chia cổ tức

Ngày 29/11/2017, Công ty Walt Disney đã công bố cổ tức tiền mặt bán niên trên mỗi cổ phiếu của các cổ đông lớn nhất ngày 11/12/2017 là 0.84 đô la. Số tiền cổ tức này sẽ được trả vào ngày 11/1/2018. Tính đến lúc tổng kết lợi nhuận công ty vào ngày 30/9/2017, EPS của công ty là 5,73 đô la.

Do đó, tỷ lệ chi trả cổ tức là (0,84 đô la/5,73 đô la) = 0,1466 = 14,66%. Như vậy, Disney sẽ trả cho các nhà đầu tư chứng khoán mức cổ tức là 14,66% và giữ lại 85,34%.

>>> Xem thêm: Nên mua hosting ở đâu? Nhà cung cấp dịch vụ hosting nào tốt nhất?

6. Các hình thức chi trả cổ tức phổ biến hiện nay

- Trả bằng tiền mặt

Doanh nghiệp sẽ trả cổ tức bằng tiền mặt trực tiếp vào tài khoản chứng khoán cho cổ đông. Trong thị trường chứng khoán Việt Nam, doanh nghiệp công bố trả tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền sẽ dựa trên mệnh giá cổ phiếu (tương ứng 10.000 đồng/CP).

Lưu ý: Tỷ lệ cổ tức sẽ được tính trên mệnh giá 10.000đ/cổ phiếu. Tuy nhiên không tính trên giá thị trường giao dịch hàng ngày.

Các hình thức chi trả cổ tức phổ biến hiện nay

- Trả bằng cổ phiếu

Cổ tức bằng cổ phiếu, công ty sẽ phát hành thêm cổ phiếu để trả cổ đông, thay vì tiền mặt nhằm giữ lại tiền cho hoạt động kinh doanh của mình.

Ví dụ: Ngày 18/11/2020, Tổng CTCP Vận tải Dầu khí (PVT) trả cổ tức bằng cổ phiếu năm 2019 tỷ lệ 15%, như vậy, cổ đông nắm giữ 100 cổ phiếu PVT sẽ nhận được thêm 15 cổ phiếu mới.

7. Kết luận

Trên là 1 số thông tin về tỷ lệ chia cổ tức và cách tính tỷ lệ chi trả cổ tức đơn giản. Nó liên quan trực tiếp đến quyền lợi của các nhà đầu tư chứng khoán nên bạn hãy đọc và ghi nhớ thật kỹ nhé. Nếu bạn còn bất cứ thắc mắc nào liên quan đến tỷ suất cổ tức, hãy để lại comment dưới bài viết này, Nhân Hòa sẽ giúp bạn giải đáp nhanh nhất.

+ Fanpage: https://www.facebook.com/nhanhoacom

+ Chỉ đường: https://g.page/nhanhoacom

+ Chương trình khuyến mãi mới nhất: https://nhanhoa.com/khuyen-mai.html

————————————————————

CÔNG TY TNHH PHẦN MỀM NHÂN HÒA

https://nhanhoa.com

Hotline: 1900 6680

Trụ sở chính: Tầng 4 - Tòa nhà 97-99 Láng Hạ, Đống Đa, Hà Nội

Tel: (024) 7308 6680 - Email: sales@nhanhoa.com

Chi nhánh TP. Hồ Chí Minh: 270 Cao Thắng (nối dài), Phường 12, Quận 10, Tp.HCM

Tel: (028) 7308 6680 - Email: hcmsales@nhanhoa.com

Chi nhánh Vinh - Nghệ An: Tầng 2 Tòa nhà Sài Gòn Sky, ngõ 26 Nguyễn Thái Học, phường Đội Cung, TP. Vinh, Nghệ An

Email: contact@nhanhoa.com