Khi nói đến thuật ngữ y khoa, nhiều người cảm thấy bối rối vì không biết sự khác biệt giữa u ác tính và ung thư ác tính là gì. Những thuật ngữ này thường được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng điều quan trọng là phải hiểu đúng ý nghĩa của chúng để tránh hiểu lầm và đảm bảo giao tiếp rõ ràng với bác sĩ điều trị. Bài viết này sẽ làm rõ những thuật ngữ về u ác tính, u lành tính và xác định lại ung thư ác tính có phải là một thuật ngữ chính xác không?
1. U ác tính là gì? “Ung thư ác tính” có phải là một thuật ngữ chính xác không?
Hiểu được thuật ngữ liên quan đến khối u là rất quan trọng đối với bệnh nhân khi tìm kiếm thông tin về sức khỏe. Một quan niệm sai lầm phổ biến mà nhiều người hay gặp phải khi tìm kiếm thông tin về ung thư hay khối u đó là cụm từ: “Ung thư ác tính là gì?”
Trong một số thông tin chia sẻ dưới đây sẽ làm rõ rằng các thuật ngữ đúng trong y khoa đó là “khối u ác tính” và “khối u lành tính”. Sự khác biệt này giúp mô tả chính xác bản chất của các khối u khác nhau trong cơ thể.
1.1 Khối u lành tính
Khối u lành tính là khối u không phải ung thư. Chúng vẫn ở vị trí cố định, không xâm lấn các mô xung quanh và không lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Thông thường, khối u lành tính phát triển chậm và có ranh giới rõ ràng. Mặc dù chúng thường không đe dọa đến tính mạng, nhưng kích thước và vị trí của chúng đôi khi có thể gây ra các biến chứng bằng cách đè lên các cơ quan hoặc cấu trúc lân cận. Ví dụ, một khối u lành tính lớn gần khí quản có thể dẫn đến khó thở.
1.2 Khối u ác tính
Khối u ác tính chính là ung thư. Chúng bao gồm các tế bào phát triển không kiểm soát được, xâm lấn các mô gần đó và có khả năng lan rộng (di căn) đến các bộ phận xa của cơ thể thông qua hệ thống máu hoặc bạch huyết. Bản chất nguy hiểm này khiến khối u ác tính trở nên nghiêm trọng hơn và thường đòi hỏi phải điều trị toàn diện, bao gồm phẫu thuật, hóa trị hoặc xạ trị.
Vì khối u ác tính chính là ung thư nên nhiều người thường thuận miệng gọi là: ung thư ác tính. Từ đó, khi tìm hiểu về khối u hoặc ung thư, số lượt tìm kiếm về: “ung thư ác tính là gì” thường chiếm tỷ lệ cao.
1.3 “Ung thư ác tính” có phải là thuật ngữ đúng?
Việc tìm kiếm thuật ngữ: ung thư ác tính là gì thực chất khá dư thừa bởi “u ác tính” vốn đã có nghĩa là ung thư. Do đó, khi nói: Ung thư ác tính cũng giống như đang nói về ung thư nói chung và điều này là không cần thiết và không chính xác trong thuật ngữ y khoa. Thay vào đó, các thuật ngữ chính xác cần sử dụng là:
- Khối u ác tính dùng cho các khối u ung thư.
- Khối u lành tính đối với các khối u không phải ung thư.
Việc hiểu thuật ngữ này rất quan trọng để giao tiếp rõ ràng giữa bệnh nhân và bác sĩ điều trị, đảm bảo rằng các cuộc thảo luận về chẩn đoán và điều trị bệnh ung thư đều dựa trên thông tin chính xác.
1.4 Những quan niệm sai lầm phổ biến về khối u
Một quan niệm sai lầm phổ biến là nhiều người thường tìm kiếm thông tin: ung thư ác tính là gì - ám chỉ đây là dạng ung thư nghiêm trọng hơn hoặc tiến triển hơn so với khối u ác tính. Điều này không đúng. Theo định nghĩa, tất cả các khối u ác tính đều là ung thư và mức độ nghiêm trọng của ung thư phụ thuộc vào các yếu tố như loại ung thư, giai đoạn, vị trí và mức xâm lấn, di căn của khối u, chứ không phải thuật ngữ được sử dụng.
Bằng cách phân biệt giữa khối u lành tính, u ác tính (ung thư), bệnh nhân có thể hiểu rõ hơn về chẩn đoán của mình và những tác động đối với sức khỏe của họ, dẫn đến các quyết định sáng suốt hơn trong quá trình điều trị.
2. Đặc điểm của khối u ác tính
- Tăng trưởng không kiểm soát: Phân chia nhanh chóng, không tuân theo cơ chế tự nhiên.
- Xâm lấn mô: tế bào ung thư có khả năng lan sang các cơ quan lân cận và làm tổn thương chúng.
- Di căn: Tế bào ung thư có khả năng lan đến các bộ phận xa qua hệ bạch huyết hoặc máu.
- Triệu chứng toàn thân: Sụt cân, mệt mỏi, đau kéo dài.
3. Nguyên nhân ung thư
- Yếu tố di truyền: Gen đột biến (BRCA1, BRCA2 trong ung thư vú).
- Môi trường và lối sống: Hút thuốc lá, tiêu thụ rượu bia. Tiếp xúc hóa chất độc hại, tia UV, hoặc bức xạ ion hóa.
- Nhiễm trùng mạn tính: Virus HPV, viêm gan B/C, vi khuẩn H. pylori.
- Rối loạn nội tiết: Ảnh hưởng từ hormone hoặc sự thay đổi cơ thể.
4. Các loại ung thư phổ biến
Song song với việc tìm hiểu về ung thư ác tính là gì (mặc dù đây là thuật ngữ chưa chính xác trong y khoa) thì nhiều người cũng muốn cập nhật thông tin các loại ung thư phổ biến hiện nay. Dưới đây là liệt kê những loại ung thư thường gặp.
- Ung thư phổi
- Ung thư vú
- Ung thư dạ dày
- Ung thư gan
- Ung thư tuyến giáp
- Ung thư tuyến tiền liệt
- Ung thư da
- Ung thư đại trực tràng
- Ung thư vòm họng
- Ung thư buồng trứng
- Ung thư cổ tử cung
… và một số loại ung thư khác khi xuất hiện tế bào ung thư hay các khối u ác tính
Để có thể nắm rõ hơn về các loại ung thư và nguyên nhân gây ung thư, bạn hãy dành thời gian tham khảo thêm bài viết: Các Loại Ung Thư Hiện Nay Và Nguyên Nhân Ung Thư Theo Từng Loại
5. Ung thư có chữa khỏi hoàn toàn được không?
Trong quá trình tìm kiếm từ khóa: ung thư ác tính là gì thì nhiều người cũng đặt ra câu hỏi liệu ung thư có thể được chữa khỏi hoàn toàn hay không, đây là một câu hỏi phức tạp và phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Bao gồm loại ung thư và giai đoạn ung thư, các phương pháp điều trị khả dụng và đặc điểm của từng bệnh nhân.
Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, chữa khỏi ung thư có nghĩa là tế bào ung thư, các khối u ác tính đã được loại bỏ, không cần điều trị thêm nữa và không có khả năng tái phát. Tuy nhiên, hiếm khi bác sĩ khẳng định chắc chắn rằng ung thư sẽ không bao giờ quay trở lại. Thay vào đó, họ thường đề cập đến trạng thái thuyên giảm - khi các dấu hiệu và triệu chứng của ung thư giảm hoặc không phát hiện được. Thuyên giảm hoàn toàn có nghĩa là tất cả các dấu hiệu của ung thư đã biến mất, trong khi thuyên giảm một phần cho thấy sự hiện diện ung thư chỉ ở mức thuyên giảm đáng kể.
Khả năng chữa khỏi cao hơn khi ung thư được phát hiện sớm. Các bệnh viện lớn trên thế giới đánh giá rằng ung thư giai đoạn đầu có thể được phẫu thuật cắt bỏ hoặc điều trị hiệu quả, mang lại cơ hội chữa khỏi tốt nhất. Việc sàng lọc thường xuyên rất quan trọng để phát hiện sớm và thậm chí có thể ngăn ngừa một số loại ung thư, chẳng hạn như ung thư đại tràng và ung thư vú.
Bằng cách hiểu thuật ngữ liên quan đến khối u ác tính và chủ động tham gia sàng lọc ung thư thường xuyên tại các bệnh viện uy tín như Bệnh viện FV, mọi người có thể hành động kịp thời chống lại ung thư.
Bác sĩ Basma M’Barek, Trưởng Trung tâm Điều trị Ung thư Hy Vọng tại Bệnh viện FV, chia sẻ: “Có đến 90% trường hợp mắc ung thư được chữa khỏi khi phát hiện bệnh ở giai đoạn đầu tiên.”
Việc tham gia các chương trình tầm soát ung thư định kỳ tại Bệnh viện FV không chỉ giúp phát hiện sớm các khối u ác tính mà còn tạo điều kiện cho việc điều trị hiệu quả hơn, giảm thiểu biến chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của bệnh nhân.
Để đặt lịch khám tầm soát ung thư chuẩn Quốc tế tại Bệnh viện FV, hãy liên hệ ngay:
- Số điện thoại: (028) 35 11 33 33
- Website: https://www.fvhospital.com/vi/
- Địa chỉ Bệnh viện FV: 6 Nguyễn Lương Bằng, Nam Sài Gòn (Phú Mỹ Hưng), Q7, Tp HCM
