Làm lễ cúng động thổ là bước không thể thiếu khi xây sửa mộ trong mỗi gia đình người Việt. Các khâu từ đọc văn cúng, chuẩn bị sắm lễ xây mộ tới hoàn thành lễ cúng xây mộ đều phải theo quy tắc nhất định. Đọc văn khấn xây mộ cũng là một bước rất quan trọng trong làm lễ cúng động thổ. Đọc văn khấn trước lúc động thổ xây mộ một là xin phép các vị thần linh, thổ địa và người đã khuất cho thực hiện việc xây dựng mộ, hai là giúp cho việc xây mộ được thuận lợi. Đây cũng là một trong những lưu ý khi làm lễ cúng động thổ xây mộ.
>> Xem ngay: Đi thăm mộ cần mua những gì?
Lễ cúng động thổ xây mộ là gì?
Lễ cúng động thổ xây mộ mới (Lễ cúng đào huyệt) là truyền thống lâu đời của cha ông ta, là cách thể hiện đạo hiếu, lòng thành kính với những người đã khuất. Thực hiện lễ cúng xây mộ mới là để cầu mong những người ở thế giới bên kia được an nghỉ và phù hộ độ trì cho con cháu trong nhà. Trong buổi lễ động thổ xây mộ, những bước cơ bản như chuẩn bị lễ sắm, đồ cúng là không thể thiếu. Đồng thời, những lưu ý về thời điểm, cách thức làm lễ động thổ cúng xin đào huyệt cũng là điều mà nhiều gia đình quan tâm. Để đảm bảo những yếu tố phong thủy, bạn cần lưu ý những điều sau khi làm lễ động thổ xây mộ.
Xây mộ thời điểm nào trong năm?
Theo truyền thống của người phương Đông, trong trường hợp người mất được gia đình chôn cất (địa táng) tại nghĩa trang, sau khoảng 3 năm, người nhà sẽ thực hiện cải táng và xây mộ cho người đã khuất. Do đó thời gian xây mộ thường được thực hiện ngay sau khi cải táng cho người đã khuất.
Đặc điểm của nước ta có khí hậu nóng ẩm vào mùa hè và khô lạnh vào mùa đông. Mặt khác, khí hậu mùa hè không thích hợp cho việc cải táng. Thời tiết nóng, mưa nhiều không thích hợp cho việc cải táng nói riêng và xây dựng, sửa chữa nói chung. Do đó khi xem tuổi xây mộ, người ta thường tránh ngày trong các tháng mùa hè.
Ở Việt Nam, tùy từng địa phương khác nhau, vị trí địa lý khác nhau sẽ có thời điểm xây, sửa mộ khác nhau. Đối với miền Bắc, cần lưu ý khi làm lễ cúng động thổ xây mộ phải tiến hành vào cuối năm, nhưng với miền Trung lại thường được tiến hành vào đầu năm, đối với miền Nam, ngày xây, sửa mộ có thể được tiến hành vào đầu năm hoặc cuối năm.
Tựu chung lại, gia chủ cần lưu ý khi làm lễ cúng động thổ xây mộ là thời gian thích hợp nhất để xây mộ trong năm vào hai thời điểm:
- Từ tiết cuối thu cho tới trước tiết Đông chí (từ khoảng 23/9 đến 22/12 dương lịch hàng năm) là thời điểm thời tiết hanh khô, ít mưa, quá trình làm lễ động thổ xây mộ sẽ trở nên thuận lợi hơn. Bên cạnh đó, theo quan niệm phong thủy, thời điểm cuối năm là đại cát đại lợi cho các gia đình nếu tiến hành xây mộ mới.
- Từ tiết Kinh Trập tới tiết Thanh Minh (khoảng 05/3 đến 05/4 dương lịch hàng năm) là thời điểm vào xuân, thời gian nông nhàn nên các gia đình thường tiến hành sửa sang mộ tổ tiên do con cháu trong nhà đầy đủ, có thể tập trung xây mộ, việc khởi công xây dựng cũng được sự chứng kiến của đầy đủ con cháu trong gia tộc.
Chuẩn bị cho lễ cúng động thổ xây mộ mới
Sắm lễ cúng xây mộ
Vậy chúng ta cần chuẩn bị gì cho buổi lễ động thổ xây mộ mới? Sau đây là một số vật dụng bạn nên chuẩn bị để đem ra cúng tại phần mộ:
- Hoa tươi (nên chọn hoa hồng đỏ): 10 bông
- Trầu: 3 lá
- Cau: 3 quả, chọn quả nào có cành dài đẹp
- Trái cây: 1 mâm to, lựa quả tươi ngon, không bị dập.
- Xôi trắng: 1 mâm, bên trên có thêm gà luộc nguyên con (thường chọn trống thiến hoặc chọn giò)
- Rượu trắng: 0.5 lít
- Chén đựng rượu: 5 cái 10 lon bia
- 2 bao thuốc lá
- 2 gói chè loại 1 lạng/ gói
- 2 nến cốc màu đỏ được dùng để thắp lên khi làm lễ động thổ
Sau đây là phần mã bạn cần chuẩn bị:
Phần mã cần chuẩn bị cho buổi lễ
- 1 cây vàng hoa đỏ
- 5 con ngựa có 5 màu khác nhau (màu đỏ, màu xanh, màu trắng, màu vàng, màu chàm, màu tím), 5 bộ mũ, áo, hia (chọn loại to), đi kèm với ngựa là cờ lệnh, kiếm và roi.
- Trên lưng mỗi con ngựa là 10 lễ vàng tiền (mỗi lễ gồm có vàng lá, tiền âm phủ các loại và tiền xu,...)
- Chuẩn bị 4 đĩa để tiền vàng riêng
- 1 đĩa dùng để 3 đinh vàng lá
- 1 đinh xu tiền có 1 đĩa có 1 đinh vàng lá
- 9 đinh xu tiền và 1 đĩa có 9 đinh vàng lá
- 1 đinh xu tiền và 1 đĩa có 1 đinh xu xu tiền
Tùy theo vong linh người đã khuất là nam, phụ, lão, ấu mà bạn sẽ chuẩn bị quần áo tương ứng để dâng lên. Ngoài các mã vừa kể trên thì bạn cần chuẩn bị tiền âm phủ các loại kèm theo như tiền xu, vàng lá,.. mỗi thứ ít nhiều tùy vào điều kiện kinh tế.
Lưu ý nhỏ: Nếu như phần mộ nhỏ thì bạn cần chuẩn bị thêm mâm và bàn để bày lễ cho phù hợp. Còn với những phần mộ được xây dựng ở những nơi có thờ thần linh, thổ địa thì cần bày lễ ở cả hai nơi. Phần mã được dùng để trình bày ở nơi có thần linh Thổ địa. Bạn sẽ dâng cây đại thiếc để thay cho vàng hoa đỏ. Tuy nhiên điều này còn tùy thuộc vào phong tục ở mỗi nơi để gia giảm cho phù hợp.
>> Xem ngay: Cách ghi bia mộ dòng họ đầy đủ.
Vì sao cần sắm lễ cúng xây mộ mới?
Thực hiện lễ cúng xây mộ mới nhằm cầu mong cho những người ở thế giới bên kia được an nghỉ và bảo hộ, cũng như để mong đợi sự ủng hộ và bảo vệ cho con cháu trong gia đình. Trong buổi lễ động thổ, việc chuẩn bị sắm lễ cúng xây mộ và các vật phẩm cúng là không thể thiếu. Đồng thời, việc quan tâm đến thời điểm và cách thức thực hiện lễ động thổ cũng là điều mà nhiều gia đình quan tâm.
Các bài văn cúng khi xây mộ chuẩn lễ nghi
Sau khi sắm lễ cúng xây mộ, gia đình cần đọc các bài văn khấn theo từng thời điểm như sau:
Văn khấn động thổ xây mộ
Nam mô a di đà phật!
Con kính lạy:
- Quan đương xứ thổ địa chính thần.
- Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.
- Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ.
- Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
Con kính lạy vong linh ……….
Hôm nay là ngày…tháng…năm… nhằm tiết ….. Chúng con là:……………
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……….hiện phần mộ an táng ở nơi này. Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối. Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : ….( đọc tên các đồ mã dâng cho vong).
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Sau khi xây mộ cần làm lễ tạ mộ mới
Có người đặt ra câu hỏi sau khi xây mộ xong cúng như thế nào hay có cần lễ tạ mộ không, văn khấn lễ tạ sau khi sửa mộ là gì?
Sau khi thực hiện việc xây cất mộ cho người đã khuất, gia chủ cần thực hiện việc lễ tạ để cầu mong người đã khuất được yên nghỉ. Mặt khác, việc cải mả xây mộ đã làm ảnh hưởng đến thần linh, thổ địa, vì vậy sau khi xây xong cần sắm sửa lễ cúng tạ mộ mới xây, tạ ơn thần linh đã ban đất yên nghỉ và tránh động long mạch.
Lễ vật cúng tạ mộ mới xây
Cần chuẩn bị mâm cúng lễ và đồ hàng mã cúng tạ mộ mới xây:
- 1 cây hoa vàng hoa đỏ
- 5 con ngựa (mỗi con 1 màu)
- 5 bộ (mũ, áo, hia) loại to có kèm ngựa, cờ lệnh, kiếm và roi ( Trên lưng mỗi con ngựa phải phải có 10 lễ tiền vàng. Có 4 đĩa riêng để tiền vàng.
- 3 lá trầu, 3 quả cau có cành dài và đẹp
- 1 mâm trái cây ngũ quả
- 10 bông hoa hồng đỏ tươi
- Nửa lít rượu, 5 chén rượu hoặc 10 lon bia
- 1 mâm xôi trắng có gà luộc nguyên con đặt lên trên (gà trống thiến)
- 2 cây đèn dầu hoặc nến cốc
- 2 bao thuốc lá, 2 gói chè
Văn khấn khi tạ mộ
Dưới đây là mẫu bài văn khấn tạ mộ mới xây xong:
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Nam mô a di đà phật!
Con kính lạy:
Quan đương xứ thổ địa chính thần.
Thổ địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.
Tiền thần Chu Tước, Hậu thần Huyền Vũ, Tả thần Thanh Long, Hữu thần Bạch Hổ.
Liệt vị Tôn thần cai quản ở xứ này.
Con kính lạy vong linh ……….
Hôm nay là ngày…tháng…năm….
Nhằm tiết ….. Chúng con là:……………
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ mộ phần.
Nguyên có vong linh thân nhân của gia đình chúng con là:……….hiện phần mộ an táng ở nơi này.
Đội ơn Chư vị Tôn thần che chở, ban ân, vong linh được yên ổn vui tươi nơi chín suối.
Lại nhờ có duyên lành, gia đình chúng con được vong linh thường về ghé thăm, linh ứng giúp chỉ dẫn các công các việc được đầu xuôi đuôi lọt, nhờ thế toàn gia được an ninh khang thái, từng bước tiến bộ.
Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mộ những mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng hiếu kính.
Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cúi mong vong linh chấp kỳ lễ bạc, lời kêu tiếng khấn, tờ đơn cánh sớ, tùy phương ứng biến, độ trì toàn gia, từ trẻ tới già, luôn được vui tươi, mạnh khỏe.
Chúng con dâng biếu vong linh tài mã gồm : ….(đọc tên các đồ mã dâng cho vong).
Âm dương cách trở, bát nước nén hương, giãi tấm lòng thành, cúi xin chứng giám.
Cẩn cáo.
Văn khấn khi sửa mộ
Kính lạy: Hoàng thiên hậu thổ chư vị tôn thần.
Bản cảnh thành hoàng: thiên thần vọng hào, thái hoàng thái hậu họ vũ, đại vương linh quy.
Ngũ phương ngũ thổ long mạch tôn thần, các ngài tôn thần cai quản trong khu vực này.
Các hương linh tiền nhân đã khuất ở trong ngoài….
Hôm nay ngày…………….tháng………………..năm……………….., ngày lành, tháng tốt.
Tín chủ…………….đồng gia quyến, nguyên quán…………….,xã …………….,huyện ……………. Tỉnh(Thành phố)……………..
Thành tâm biện hương hoa, lễ vật dâng bày ra trước án. Xin thánh thần cùng các hương linh cho phép tín chủ…………….và gia quyến khởi tạo Tháp “Báo ân họ…………….” là biểu tượng lòng biết ơn của hậu duệ với tổ tiên họ ……………., cũng là nơi an nghỉ hương linh thân phụ, mẫu……………. sinh năm……………., quy tiên ngày …………….tháng……………., năm……………. và các anh …………….
Nay:
Rượu thơm cùng với xôi gà.
Gạo muối cùng với tiền vàng, hoa tươi.
Ngũ quả thể hiện lòng người.
Thành tâm dâng hiến đất trời cao xa.
Tới Ngài Kim Niên Đương Cai Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần.
Ba Ngài Thành Hoàng: THIÊN THẦN VỌNG HÀO, THÁI HOÀNG THÁI HẬU HỌ VŨ, ĐẠI VƯƠNG LINH QUY, Chư Vị Đại Vương. Ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa. Ngài Định Phúc Táo Quân, các Ngài Địa Chúa Long Mạch Tôn Thần và các vị Thần Linh cai quản trong khu vực này.
Các vị hương linh khuất mặt lần khuất quanh đây, các linh hồn chiến sĩ trận vong vì nước, các oan hồn uổng tử không nơi nương tựa, cúi xin giáng lâm trước án chứng minh đồng lai thọ hưởng.
Lai độ cho Tín chủ…………….và gia quyến, ông……………. cùng mọi người tham gia thi công Tháp “Báo ân họ…………….”, người người đều đặng bình an, đồng lòng, tận tâm, tận lực xây dựng công trình bền vững, kiến trúc đẹp, hài hòa với cảnh quan, hưng công sở thành, kiến tạo như ý, từ đây hoạn lộ hanh thông, Đông thành Tây tựu, trú sở cát tường, làm nơi linh hồn tổ tiên họ …………….an nghỉ, linh ứng phù hộ độ trì cho hậu duệ họ ……………. phát Phúc, phát Quan, phát Tài, vạn sự hanh thông, sở cầu tất ứng.
Ai có hai lòng mong được thần linh soi xét uốn, nắn về đúng đạo.
Muôn bái Càn, Khôn, Ngài Kim Niên Đương Cai Thái Tuế Chí Đức Tôn Thần. Ba Ngài
Thành Hoàng: THIÊN THẦN VỌNG HÀO, THÁI HOÀNG THÁI HẬU HỌ VŨ, ĐẠI VƯƠNG LINH QUY, Chư Vị Đại Vương, Ngài Bản Xứ Thần Linh Thổ Địa.
Ngài Định Phúc Táo Quân, các Ngài Địa Chúa Long Mạch Tôn Thần và các vị Thần Linh cai quản trong khu vực này.
Các vị hương linh khuất mặt lần khuất quanh đây, các linh hồn chiến sĩ trận vong vì nước, các oan hồn uổng tử không nơi nương tựa, đồng lai thụ hưởng lễ này, độ cho tín chủ và gia quyến hưng công sở thành, kiến tạo như ý, từ đây hoạn lộ hanh thông, Đông thành Tây tựu, muôn sự cát tường.
Lưu ý khi cúng động thổ xây mộ
Khi cúng và đọc văn khấn động thổ xây mộ ngoài việc khấn đúng tên địa chỉ, gia quyến và nội dung, các gia đình làm lễ động thổ để xây nên nơi an nghỉ mới cho người đã mất cần chú ý những điều sau:
Thời gian để cúng động thổ xây mộ
Thời gian để tiến hành việc động thổ xây mộ mới bắt đầu diễn ra từ khoảng Cuối Thu cho tới trước tiết Đông Chí hoặc từ tiết Kinh Trập tới tiết Thanh Minh hàng năm. Đây là thời gian chuẩn để chuẩn bị văn khấn động thổ xây mộ và tiến hành cúng bái tốt nhất. Bởi vào khoảng thời gian này thời tiết khá khô ráo, mát mẻ và thoáng đãng, tạo điều kiện thuận lợi và suôn sẻ cho quá trình động thổ.
Chuẩn bị bài văn khấn động thổ xây mộ chu đáo
Ngoài việc sắm lễ vật đầy đủ thì bài văn khấn động thổ xây mộ phải được chuẩn bị trước để trong quá trình cúng không bị mắc sai sót và không suôn sẻ, gây xáo trộn và sự luống cuống của các thành viên trong gia đình. Để chắc chắn, hãy in bài văn khấn cầm đi cho thầy cúng và các thành viên trong gia đình.
Không gây ồn ào trong quá trình cúng động thổ
Trong quá trình cúng động thổ để xây ngôi nhà mới cho người mất, ngoài việc chú ý đến thời gian và chuẩn bị văn khấn động thổ xây mộ, các thành viên trong gia đình nên nghiêm túc và ăn vận chỉnh tề trước án để thành tâm lễ bái. Không cười đùa, nói chuyện và tạo ra tiếng ồn để vong linh người đã mất và các chư vị thổ địa, thần linh được hài lòng và đồng ý cho việc làm tâm linh này được diễn ra suôn sẻ.
Những điều kiêng kỵ khi xây mộ
- Vị trí đặt mộ: cần tránh nơi ồn ào, có đường đi lối lại, có nhiều gió sẽ gây tụ khí, nơi địa thế cao, thiếu ánh sáng, trên hoặc cạnh nước ngầm, dưới những đường dây điện cao thế hay nơi dòng nước ngưng đọng. Ranh giới với mộ khác không rõ ràng sẽ dễ bị những hiện tượng xâm lấn, xích mích.
- Kích thước xây mộ: cần được đo theo kích thước chuẩn của thước Lỗ Ban và tránh 4 cung sau: cung hiểm họa, cung cô độc, cung thiên tặc, cung thiên tai.
- Hướng đặt mộ: là hướng tính từ hướng từ đầu tới chân mộ và cần tránh các phương vị xấu là Hoàng Tuyền và Không Vong.
- Ngày giờ đặt mộ: theo quan niệm dân gian phải tránh phạm vào ngày, giờ, tháng hắc đạo, tam nương, nguyệt kỵ và nguyệt tận khi đặt mộ và xây mộ.
Trên đây là tất cả những điều xoay quanh vấn đề về lễ cúng động thổ xây mộ, hy vọng quý gia chủ có được câu trả lời phù hợp nhất với bản thân.
