Đúng với tên gọi, chó chăn cừu chính từng là những “người bảo vệ” đặc biệt giúp nông dân trông coi đàn gia súc. Nhưng ngày nay, các giống chó chăn cừu dần được ưa chuộng và nuôi như thú cưng trong nhà vì sở hữu ngoại hình khoẻ khoắn và nhiều đức tính ưu việt. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng Bệnh viện thú y Tropicpet tìm hiểu về 4 giống chó chăn cừu thông minh được yêu thích nhất, đồng thời khám phá sức hút của chúng qua việc tìm hiểu nguồn gốc, đặc điểm, cách nuôi dưỡng và huấn luyện.
Tìm hiểu về giống chó chăn cừu
Những thông tin thú vị về nguồn gốc và đặc trưng về ngoại hình, tính cách của chó chăn cừu sẽ được bật mí cho bạn ngay sau đây:
Nguồn gốc của chó chăn cừu
Chó chăn cừu không phải là tên của giống chó cụ thể, mà là một nhóm các giống chó được lai tạo và huấn luyện để hỗ trợ người nông dân quản lý và bảo vệ đàn gia súc, đặc biệt là cừu. Tổ tiên của các giống chó chăn cừu được cho là có nguồn gốc từ khu vực Tây Á, sau đó phổ biến ở châu Âu và được nhân giống rộng rãi trên toàn thế giới.
Sự phát triển của chó chăn gia súc gắn liền với nghề chăn nuôi, bắt đầu từ thiên niên kỷ thứ 8 - 7 TCN ở Tây Á. Khi ngựa và lừa chưa được thuần hóa, người chăn nuôi phải đi bộ để chăn thả cừu và dê, khiến họ gặp khó khăn trong việc quản lý và bảo vệ đàn gia súc trên các thảo nguyên hay đồng cỏ rộng lớn. Những chú chó trước đây hỗ trợ con người trong săn bắt, đã trở thành trợ thủ đắc lực trong việc chăn dắt và bảo vệ đàn gia súc khỏi các loài động vật ăn thịt hoang dã, giúp việc chăn nuôi trở nên hiệu quả hơn.
Ngày nay, nhiều giống chó chăn cừu vẫn đang tiếp tục làm việc trong các trang trại hoặc các vùng chăn nuôi gia súc. Tuy nhiên, phần lớn trong số chúng cũng được nuôi làm thú cưng trong nhà, trở thành người bạn đồng hành đặc biệt với nhiều gia đình trên thế giới.
Đặc trưng về ngoại hình của các giống chó chăn cừu
Mặc dù chó chăn cừu không phải là một giống chó cụ thể mà là một nhóm gồm nhiều loài khác nhau, chúng vẫn có những đặc điểm chung về ngoại hình và tính cách, phù hợp với mục đích chăn nuôi gia súc. Một số đặc điểm ngoại hình nổi bật của chó chăn cừu bao gồm:
- Cơ thể khoẻ khoắn, sức bền cao: Hầu hết các giống chó chăn cừu đều có kích thước trung bình đến lớn, cơ thể khoẻ mạnh, dẻo dai và linh hoạt. Chúng luôn tràn đầy năng lượng và sức bền cao, có thể vận động liên tục nhiều giờ mà không biết mệt.
- Chân khoẻ, bàn chân dày: Công việc chăn cừu đòi hỏi chó phải chạy thường xuyên để quản lý đàn gia súc. Do đó, chân của chúng thường rất khoẻ với đệm bàn chân dày, móng vuốt khỏe, giúp việc di chuyển dễ dàng và hạn chế chấn thương.
- Bộ lông dày: Đặc điểm nổi bật của các giống chó chăn cừu là bộ lông kép dày, giúp chúng chống chịu được điều kiện thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt là trong những môi trường lạnh hoặc gió rét.
- Giác quan nhạy bén: Những giống chó này sở hữu giác quan phát triển mạnh mẽ, bao gồm thị giác, thính giác và khứu giác. Điều này giúp chúng luôn cảnh giác và phản ứng nhanh chóng với bất kỳ tình huống nào xảy ra.
Tính cách nổi bật của các giống chó chăn cừu
Về tính cách, nhìn chung các giống chó chăn cừu đều rất thông minh, dễ huấn luyện, trung thành với chủ nuôi và có bản năng cảnh giác, bảo vệ rất cao. Chúng cũng là những giống chó năng động và chăm chỉ, yêu thích các hoạt động thể chất và sẵn sàng thực hiện nhiệm vụ được chủ nhân giao phó. Bên cạnh đó, chó chăn cừu cũng là những người bạn đáng yêu, ngoan ngoãn và quấn chủ nếu được huấn luyện, dạy dỗ đúng cách từ khi còn nhỏ.
Vì sao nên nuôi chó chăn cừu?
Không phải ngẫu nhiên mà các giống chó chăn cừu lại được ưa chuộng nuôi làm thú cưng như ngày nay. Chúng sở hữu nhiều ưu điểm để trở thành một người bạn đồng hành đặc biệt của mỗi gia đình như:
- Thông minh và dễ huấn luyện: Chó chăn cừu rất thông minh, có khả năng học hỏi nhanh chóng và biết thực hiện theo mệnh lệnh của chủ nhân.
- Cảnh giác cao và trung thành: Đây là giống chó rất trung thành, có sự nhạy bén và cảnh giác cao, phù hợp nuôi làm chó trông nhà, canh gác tài sản và bảo vệ gia đình.
- Năng động, giàu năng lượng: Chó chăn cừu là giống chó năng động, sẵn sàng tham gia các hoạt động vui chơi, vận động cùng gia đình bạn. Chúng cũng là những chú chó gần gũi, biết “làm trò” và đem tới niềm vui cho mọi người.
Tuy nhiên, việc nuôi chó chăn cừu lại không phải là sự lựa chọn lý tưởng với những người nuôi đang gặp phải các vấn đề như:
- Người nuôi quá bận rộn: Chó chăn cừu cần rất nhiều sự vận động và không gian để chạy nhảy, chơi đùa. Người không có nhiều thời gian dành cho việc dắt chó đi dạo, vận động hàng ngày có thể gặp khó khăn trong việc nuôi loại chó này.
- Môi trường ồn ào, chật chội: Chó chăn cừu có giác quan rất nhạy bén và thường phản ứng mạnh mẽ với các yếu tố kích thích bên ngoài. Đồng thời, chúng cũng là giống chó có kích thước cơ thể lớn và ưa vận động. Việc nuôi nhốt chó trong chuồng hoặc nuôi kín trong nhà có thể dẫn tới những hành vi không mong muốn như phá phách hoặc cắn sủa liên tục.
- Người chưa có kinh nghiệm nuôi chó: Một số giống chó chăn cừu có cá tính khá mạnh mẽ, nếu người nuôi không có kinh nghiệm thì sẽ khó dạy bảo và kiểm soát hành vi của thú cưng.
Top 4 giống chó chăn cừu thông minh, được nhiều người yêu thích
Ước tính có tới hàng chục giống chó chăn cừu được lai tạo và nuôi trên toàn thế giới. Tuy nhiên, trong bài viết này, Tropicpet giới thiệu tới bạn 4 giống chó nổi bật với trí thông minh, sự nhanh nhạy và được nhiều người yêu thích nhất gồm Border Collie, Australian Shepherd, German Shepherd và Old English Sheepdog.
Chó Border Collie
Đứng đầu trong danh sách giống chó thông minh nhất thế giới chính là Border Collie, giống chó chăn cừu có nguồn gốc từ vùng biên giới giữa Anh và Scotland. Chúng sở hữu một cơ thể khoẻ khoắn, cân đối với chiều cao từ 46 - 56cm và cân nặng từ 12 - 20kg.
Tứ chi khoẻ mạnh giúp chó di chuyển nhanh nhẹn và linh hoạt. Bộ lông dài, dày và mềm mượt giúp giữ ấm cho cơ thể, thường có 2 màu phổ biến là đen - trắng hoặc trắng - nâu. Đôi mắt của chúng sắc bén và thường được ví là có khả năng “thôi miên” khiến bầy gia súc phải nghe lời.
Border Collie rất thông minh, có thể học nhanh các mệnh lệnh và chỉ nghe lời của chủ nhân. Chúng năng động, dễ huấn luyện và có khả năng làm việc độc lập, không chỉ là giống chó chăn cừu xuất sắc mà còn thường xuyên lọt top các cuộc thi và đào tạo trong các nhiệm vụ chuyên nghiệp.
☞ Xem thêm: Chó Border Collie: Giống chó thông minh nhất thế giới
Chó Australian Shepherd
Mặc dù có nguồn gốc từ các bình nguyên tại Mỹ, nhưng Australian Shepherd hay chó Aussie lại rất phổ biến ở Úc. Chúng sở hữu một cơ thể cân đối, khoẻ mạnh với chiều cao từ 46 - 58cm và cân nặng khoảng 18 - 29kg tuỳ từng cá thể. Sở hữu 4 chân dài, thẳng và ngón chân hơi cong vòm giúp chúng di chuyển nhanh chóng và linh hoạt. Bộ lông dài với các màu sắc đa dạng như nâu, xám, trắng, cùng chiếc đuôi ngắn bẩm sinh và khuôn mặt lanh lợi là những điểm thu hút ở giống chó này.
Chó chăn cừu Úc rất năng động, thông minh, đặc biệt ưa thích việc vận động và làm việc để giải phóng năng lượng. Bên cạnh việc là giống chó chăn cừu tốt, chúng cũng được nuôi làm thú cưng, đặc biệt với những gia đình yêu thích các hoạt động thể chất hoặc vui chơi ngoài trời.
Chó German Shepherd
Chó German Shepherd hay còn được biết đến với tên gọi chó Becgie, là giống chó chăn cừu của Đức. Chúng sở hữu thân hình cao lớn lên tới 55 - 65cm và nặng từ 22 - 40kg tuỳ từng giới tính. Cơ thể với cơ bắp vạm vỡ đem tới cho Becgie tốc độ và sức bền vượt trội. Ngoài ra, các giác quan như thị giác, thính giác và khướu giác của chúng cũng rất nhạy bén, có thể tinh ý xác định được dấu hiệu nguy hiểm hoặc bất thường.
Nằm trong top các giống chó “tinh hoa” tương tự Border Collie, chó German Shepherd rât thông minh, trung thành và luôn sẵn sàng bảo vệ chủ nhân. Ngoài việc là chó chăn cừu, chúng còn được đào tạo để trở thành chó nghiệp vụ, chuyên thực hiện các nhiệm vụ bảo vệ, cứu hộ cứu nạn hay an ninh, quốc phòng.
☞ Xem thêm: Chó Becgie: Cẩm nang thú vị về loài “quân khuyển” tinh nhuệ
Chó Old English Sheepdog
Old English Sheepdog là tên quốc tế của giống chó chăn cừu Anh cổ, từng được nhân giống rộng rãi tại miền tây nước Anh và phổ biến ở vùng nông thôn vào thế kỉ 19. Chúng sở hữu cơ thể cao lớn từ 50 - 60cm và cân nặng trung bình từ 27 - 29kg, thậm chí có con còn nặng tới 45kg. Điểm đặc biệt của chó chăn cừu Anh so với 3 giống chó trên là bộ lông bông xù và rất dài, che khuất cả khuôn mặt. Tuy nhiên, chúng lại là những “nhân viên bảo vệ” cừ khôi nhờ bản năng chăn dắt, tập hợp gia súc cực tốt và tiếng sủa vang.
Old English Sheepdog rất hiền lành, thân thiện và thích hợp nuôi trong nhà, kể cả những gia đình có trẻ em. Chúng không quá năng động nhưng cũng rất thích chạy nhảy và đặc biệt nghe lời chủ nhân.
Cách chăm sóc và huấn luyện chó chăn cừu
Đều là những chú chó làm việc chăm chỉ và thông minh nên việc chăm sóc và huấn luyện chó chăn cừu sẽ rất dễ dàng nếu bạn nắm được những lưu ý quan trọng sau:
Chăm sóc chó chăn cừu
Về dinh dưỡng, cần cung cấp chế độ ăn cân đối, giàu protein, axit béo có lợi và chất xơ, cũng như các vitamin, khoáng chất cần thiết để giúp duy trì sức khỏe, hình thành cơ bắp và cung cấp năng lượng cho chó, bởi vì các giống chó chăn cừu đều ưa vận động. Bạn cũng nên chia nhỏ khẩu phần ăn thành 2 - 3 bữa/ngày để chó không cảm thấy đói hoặc ăn quá nhiều trong một bữa gây khó tiêu hoá.
Các giống chó chăn cừu có bộ lông dày, đặc biệt là lông dài như Border Collie hay Old English Sheepdog cần được chải chuốt và cắt tỉa định kỳ để hạn chế tình trạng lông rụng, bết dính khi nuôi trong nhà. Các giống chó này không cần tắm thường xuyên, nhưng bạn cũng nên duy trì tần suất tắm khoảng 1 - 2 lần/tháng hoặc khi thú cưng đã quá bẩn/có mùi hôi để giữ cho lông luôn sạch sẽ và ngăn ngừa bệnh ngoài da.
Huấn luyện chó chăn cừu
Các giống chó chăn cừu luôn nằm trong top các giống chó thông minh nhất thế giới nên khả năng học hỏi và tiếp thu các mệnh lệnh cơ bản của chúng rất tốt. Bạn có thể hướng dẫn chó làm quen với các mệnh lệnh như ngồi, đứng, nằm,… trước khi bắt đầu dạy các mệnh lệnh nâng cao như tìm kiếm đồ vật hay canh gác, bảo vệ.
Mặc dù rất thông minh, các giống chó chăn cừu thường khá hiếu động và đôi khi có thể trở nên hung dữ, dẫn tới các hành vi xấu gây ảnh hưởng đến người nuôi và các thành viên khác trong gia đình. Nếu không được dạy dỗ đúng cách từ nhỏ, chúng cũng có thể phớt lờ sự chỉ dẫn của chủ nuôi. Để tránh tình trạng này, bạn nên bắt đầu tiếp xúc và huấn luyện từ sớm để chúng hình thành và duy trì thói quen tốt. Việc huấn luyện cần kết hợp hài hòa giữa sự mềm mỏng và tính nghiêm khắc để đạt hiệu quả cao nhất.
☞ Xem thêm: Chia sẻ cho bạn 10 lệnh huấn luyện chó hiệu quả nhất
Một số vấn đề sức khoẻ thường gặp ở các loài chó chăn cừu
Mặc dù là những chú chó khoẻ mạnh, bền bỉ nhưng chó chăn cừu cũng có thể gặp phải một số tình trạng sức khoẻ phổ biến như:
- Vấn đề về xương khớp: Chó chăn cừu, đặc biệt là những giống chó lớn như German Shepherd, rất dễ mắc bệnh loạn sản xương hông. Đây là tình trạng phát triển bất thường ở khớp hông, gây đau đớn, khó khăn trong vận động và có thể dẫn đến thoái hóa khớp nếu không được điều trị kịp thời.
- Vấn đề tiêu hóa: Các giống Border Collie hoặc Australian Shepherd có hệ tiêu hóa khá nhạy cảm. Chúng dễ bị tiêu chảy, đầy hơi hoặc nôn mửa nếu ăn phải thức ăn không phù hợp hoặc có chế độ ăn uống mất cân bằng dinh dưỡng.
- Vấn đề về da: Do sở hữu bộ lông dày và thích chạy nhảy bên ngoài nên chó chăn cừu dễ bị các bệnh ngoài da như viêm da, nấm hoặc nhiễm trùng da nếu không được tắm rửa và vệ sinh định kỳ. Lông không được chải chuốt thường xuyên cũng có thể dẫn đến tình trạng lông rối và tích tụ bụi bẩn, vi khuẩn và ký sinh trùng gây bệnh.
☞ Xem thêm: Spa chó mèo gần nhất, dịch vụ chăm sóc chó mèo toàn diện
Chó chăn cừu là những người bạn đồng hành tuyệt vời cho những ai yêu thích một giống chó thông minh, bền bỉ và gan dạ. Hy vọng thông qua bài viết trên của Tropicpet, bạn đọc đã có thêm cho mình những góc nhìn thú vị về nguồn gốc, đặc điểm của các giống chó chăn cừu thông minh được ưa chuộng nhất hiện nay, cũng như nắm được các thông tin về nuôi dưỡng và chăm sóc sức khoẻ cho các giống chó này.
Nếu bạn đang băn khoăn về việc chọn nuôi chó chăn cừu hoặc đang cần tìm một địa chỉ thú y uy tín tại Hà Nội để chăm sóc toàn diện cho thú cưng của mình, hãy liên hệ ngay với Bệnh viện thú y Tropicpet. Tại Tropicpet, mọi dịch vụ thú cưng từ thăm khám sức khoẻ, điều trị bệnh tới spa làm đẹp, petshop chất lượng đều được thực hiện bởi đội ngũ y bác sĩ và nhân viên có tay nghề cao, giàu kinh nghiệm trong lĩnh vực thú y, đảm bảo mang đến sự hài lòng và an tâm cho mọi khách hàng khi gửi gắm thú cưng tại đây.
