Học lập trình viên CNC có khó không? Đây là câu hỏi được nhiều người quan tâm và mong muốn được giải đáp. Bởi vì, đây là một nghề nghiệp khá HOT hiện nay, máy CNC có thể được tìm thấy ở hầu hết mọi xưởng và ngành công nghiệp, từ đó làm tăng nhu cầu nhân sự.
Để hiểu hơn về nghề nghiệp lập trình viên CNC, học lập trình viên CNC có khó không và làm sao trở thành một nhân sự giỏi xuất sắc từ đó có thu nhập cao. Hãy cùng tham khảo bài viết này bạn nhé!
Lập trình viên CNC là gì?
Lập trình CNC là một phần không thể thiếu trong quá trình vận hành máy CNC để thực hiện nguyên công gia công mong muốn. Một lập trình viên CNC lành nghề có thể nâng cao chất lượng của quy trình, trong khi kỹ năng lập trình dưới mức trung bình có thể dẫn đến kết quả gia công không phù hợp với chất lượng kém.
Lập trình điều khiển số máy tính (CNC) là quá trình viết hoặc phát triển mã điều khiển máy CNC để thực hiện quy trình gia công mong muốn. Công việc của một lập trình viên CNC là phát triển một chương trình sao chép hoàn hảo thiết kế đã cho.
Học lập trình viên CNC có khó không?
Câu trả lời cho câu hỏi này không chỉ đơn giản là có hoặc không vì lập trình CNC cơ bản có thể tương đối dễ dàng đối với một cá nhân có kỹ năng toán học tốt và hiểu biết về hoạt động của máy CNC.
Trong khi đó, việc lập trình quy trình CNC phức tạp hơn một chút sẽ yêu cầu một lập trình viên khéo léo với khoảng 1 năm kinh nghiệm làm thợ máy CNC.
Lập trình các máy phức tạp như máy tiện nhiều trục chính , máy CNC 6 trục, v.v., đòi hỏi một lập trình viên chuyên nghiệp có nhiều năm thực hành và kiến thức kỹ lưỡng về các nguyên công gia công khác nhau.
Độ khó của lập trình CNC cũng phụ thuộc vào loại lập trình được thực hiện.
Lập trình thủ công là phần khó nhất và cần một lập trình viên chuyên nghiệp có kiến thức tốt về G-code.
Mặt khác, lập trình CAM đòi hỏi ít nỗ lực hơn vì hầu hết công việc được hệ thống máy tính thực hiện tự động.
Mặt khác, lập trình thông thường thậm chí không yêu cầu lập trình viên chuyên nghiệp vì nó yêu cầu người vận hành chọn một loạt cài đặt đặt trước để bắt đầu hoạt động gia công.
Yêu cầu cơ bản để trở thành lập trình viên CNC giỏi
Ngoài kinh nghiệm và đào tạo, còn có nhiều yêu cầu cơ bản khác nhau mà bạn cần phải đáp ứng để trở thành lập trình viên CNC.
Trình độ học vấn
- Lập trình CNC là trách nhiệm cấp cao trong xưởng CNC đòi hỏi một cá nhân có tay nghề cao có khả năng lập trình và thực hiện quy trình gia công.
- Trình độ học vấn cần thiết để trở thành lập trình viên CNC khác nhau giữa các tổ chức.
- Trong khi một số tổ chức tuyển dụng dựa trên kinh nghiệm và kỹ năng, những tổ chức khác lại yêu cầu sinh viên tốt nghiệp kỹ sư có kỹ năng CAD/CAM nâng cao.
- Nói chung, bằng tốt nghiệp trung học là yêu cầu giáo dục cơ bản cho vai trò lập trình viên CNC.
- Tuy nhiên, một sinh viên tốt nghiệp kỹ thuật có kinh nghiệm thực tế phù hợp sẽ có lợi thế hơn các ứng viên khác vì anh ta quen thuộc với phần mềm CAD/CAM và khả năng diễn giải các thiết kế.
Kinh nghiệm
- Quan niệm sai lầm lớn nhất về lập trình CNC là lập trình viên CNC làm việc trên máy tính mà không có sự tham gia của xưởng sản xuất.
- Trong thực tế, một lập trình viên CNC chịu trách nhiệm lập trình CNC, thiết lập máy cho lần chạy đầu tiên, quan sát đầu ra trong vài lần chạy đầu tiên và nếu cần, sửa đổi chương trình cho phù hợp.
- Lập trình viên phải làm quen với hoạt động của các máy CNC khác nhau , các công cụ cắt được sử dụng cho các nguyên công gia công khác nhau và các thông số tối ưu cho một quy trình.
- Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng lập trình viên CNC là cá nhân có trách nhiệm, hiểu biết tốt về máy CNC và các quy trình liên quan.
- Vì vậy, hầu hết các xưởng CNC đều thích đào tạo những thợ máy CNC có năng lực từ tổ chức của họ và thăng chức cho họ lên vai trò lập trình viên CNC.
- Lập trình viên CNC là một vai trò cấp cao trong xưởng CNC, đòi hỏi một cá nhân có khoảng 5-6 năm kinh nghiệm làm thợ máy CNC.
- Trải nghiệm tại xưởng này giúp lập trình viên hiểu được các nguyên công gia công khác nhau và khắc phục sự cố, đảm bảo đầu ra chất lượng cao.
- Tuy nhiên, một sinh viên tốt nghiệp kỹ sư có vài năm kinh nghiệm làm việc tại xưởng và có kỹ năng CAD/CAM tốt cũng có thể được cân nhắc cho vai trò thợ máy CNC.
Tóm lại, người có bằng tốt nghiệp trung học phải dần dần phấn đấu và học các kỹ năng mới để trở thành lập trình viên CNC.Trong khi đó, một sinh viên tốt nghiệp ngành kỹ thuật với các kỹ năng phù hợp cần có vài năm kinh nghiệm tại xưởng để trở thành lập trình viên CNC.
Bộ kỹ năng
- Lập trình viên CNC chịu trách nhiệm diễn giải các yêu cầu thiết kế, chuẩn bị thiết lập gia công, thực hiện các lần chạy ban đầu…
- Tất cả những trách nhiệm này khác nhau đáng kể và do đó đòi hỏi những kỹ năng khác nhau để thực hiện chúng đúng cách.
1. Kỹ năng toán học
- Lập trình CNC đòi hỏi các kỹ năng toán học sâu rộng cho các hoạt động khác nhau như diễn giải thiết kế, thiết lập tọa độ trong quá trình lập trình thủ công,…
- Ngoài ra, kỹ năng tính toán tốt giúp người lập trình đọc bản thiết kế, hiểu các yêu cầu về dung sai và chuẩn bị chi tiết có kích thước chính xác.
- Kỹ năng toán học cũng bao gồm kiến thức về các hình dạng và đường viền hình học khác nhau được sử dụng trong việc thiết kế hoạt động gia công CNC .
2. Kỹ năng CAD/CAM
- Kỹ năng CAD/CAM là một trong những kỹ năng quan trọng nhất mà một lập trình viên phải có,
- Các kỹ thuật lập trình hiện đại sử dụng phần mềm CAM lấy tệp thiết kế từ phần mềm CAD và tự động chuyển đổi nó thành mã G và đường dẫn dao tương ứng.
- Điều này làm tăng năng suất và giảm phạm vi lỗi của con người trong mã.
- Vì vậy, một lập trình viên CNC phải có kỹ năng CAD/CAM xuất sắc để nâng cao năng suất gia công và tạo ra các sản phẩm chất lượng cao.
3. Đo lường và thiết bị đo đạc
- Kỹ năng đo lường và thiết bị giúp lập trình viên CNC xác minh xem các bộ phận được sản xuất có tuân thủ các thông số kỹ thuật cần thiết hay không.
- Lập trình viên sử dụng các thiết bị đo lường khác nhau, chẳng hạn như micromet và thước cặp , để kiểm tra sản phẩm và quyết định xem bộ phận được sản xuất có đúng thông số kỹ thuật hay không.
- Trong trường hợp có bất kỳ lỗi nào, người lập trình sẽ đo độ lệch của giá trị thực tế so với giá trị yêu cầu và sửa đổi chương trình cho phù hợp để đảm bảo kết quả hoàn hảo.
4. Tài liệu
- Lập trình viên CNC chịu trách nhiệm chuẩn bị tài liệu chi tiết về quy trình gia công để tạo điều kiện cho thợ máy CNC và người vận hành CNC dễ hiểu .
- Ngoài ra, ở một số tổ chức, lập trình viên CNC còn chịu trách nhiệm ghi lại công việc của mình, giúp các lập trình viên tương lai có thể hiểu được quy trình làm việc của các quy trình gia công khác nhau trong tổ chức.
5. An toàn và giải pháp
- Máy CNC là công cụ mạnh mẽ với nhiều phạm vi lỗi khác nhau có thể dẫn đến tai nạn chết người trong xưởng.
- Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo rằng tất cả các giao thức an toàn được tuân thủ trong quá trình lập trình máy CNC.
- Hơn nữa, một lập trình viên CNC phải có kỹ năng giải quyết vấn đề xuất sắc để nhanh chóng khắc phục mọi vấn đề gặp phải trong quá trình sản xuất.
Những thách thức thường gặp trong lập trình CNC
Mặc dù lập trình CNC cơ bản có thể khá dễ học nhưng việc lập trình các bộ phận phức tạp có thể phức tạp.
Học ngôn ngữ mã G
Ngôn ngữ mã G là ngôn ngữ lập trình được sử dụng phổ biến nhất cho máy CNC và lập trình viên phải thành thạo tất cả các mã cần thiết cho hoạt động cơ bản của máy CNC.
Hàng trăm mã G, mã M, mã N, mã S, v.v., được sử dụng để lập trình máy CNC và việc ghi nhớ chức năng của từng loại trong số chúng có thể khó khăn nếu không có kinh nghiệm thực tế kỹ lưỡng.
Hiểu thiết kế và đo lường
Thiết kế là yếu tố cơ bản của lập trình CNC và một lập trình viên CNC giỏi phải có các kỹ năng phù hợp để đọc và giải thích thiết kế.
Độ phức tạp của thiết kế tăng theo độ phức tạp của chi tiết, gây khó khăn cho việc đọc thiết kế và tạo ra các đường chạy dao thích hợp cho quy trình.
Hơn nữa, một lập trình viên CNC phải thành thạo các hệ thống đơn vị khác nhau (hệ mét và hệ đo lường Anh) và có thể chuyển đổi các phép đo từ hệ thống này sang hệ thống khác.
Tìm hiểu hệ thống trục
Nói chung, các máy CNC cấp thấp bao gồm hệ thống 2 hoặc 3 trục với phụ kiện quay tùy chọn là trục thứ 4.
Máy CNC được sử dụng trong các ứng dụng công nghiệp có thể bao gồm các hệ thống 5 trục, 6 trục hoặc thậm chí cao hơn.
Những máy CNC nhiều trục này là những công cụ mạnh mẽ có thể thực hiện nhiều nguyên công gia công khác nhau trong một lần.
Tuy nhiên, với sự gia tăng số lượng trục của máy CNC, độ phức tạp của việc lập trình cũng tăng lên.
Học phần mềm khác nhau
Việc sử dụng máy tính giúp đơn giản hóa công việc của lập trình viên bằng cách tự động tạo mã G và đường chạy dao cần thiết cho quy trình.
Tuy nhiên, việc lập trình CNC đòi hỏi nhiều loại phần mềm khác nhau như CAD, CAM, điều khiển, mô phỏng, v.v. và một lập trình viên CNC chuyên nghiệp phải quen với việc sử dụng tất cả các chương trình phần mềm này.
Ngoài ra, các tổ chức khác nhau sử dụng các biến thể khác nhau của các chương trình phần mềm này, điều này càng làm tăng thêm độ phức tạp của việc học lập trình CNC.
Hiểu các quy trình gia công khác nhau
Một lập trình viên CNC phải làm quen với các quy trình gia công khác nhau và các biến liên quan đến từng quy trình.
Điều này giúp người lập trình hiểu được yêu cầu và thiết lập các thông số gia công tối ưu cho từng quy trình.
Một số quy trình gia công được sử dụng phổ biến nhất trong xưởng CNC bao gồm tiện , phay , khoan , phay mặt , cắt laser, cắt plasma , v.v.
Hiểu hành vi của các vật liệu khác nhau
Các vật liệu khác nhau tạo ra kết quả khác nhau khi gia công trong các điều kiện tương tự.
Do đó, mọi vật liệu đều có cấu hình cụ thể của các thông số gia công khác nhau như tốc độ, bước tiến , độ sâu cắt , tải phoi , v.v.
Ngoài ra, loại dụng cụ cắt được sử dụng để gia công cũng khác nhau tùy theo vật liệu.
Nói chung, trong quá trình phay, vật liệu dẻo yêu cầu dụng cụ cắt có ít rãnh hơn và góc xoắn cao hơn, trong khi các vật liệu cứng đòi hỏi nhiều rãnh hơn để có bề mặt nhẵn.
Một lập trình viên CNC phải nhận thức được hành vi của các vật liệu khác nhau được sử dụng trong nguyên công gia công và thiết lập máy phù hợp.
Vượt qua những trở ngại thực tế
Khi làm việc trên máy CNC, nhiều vấn đề khác nhau có thể phát sinh trong quá trình thực hiện quy trình. Phần mềm mô phỏng giúp xác minh quy trình trước khi thực hiện thực tế. Tuy nhiên, thiết lập thực tế có thể bao gồm nhiều lỗi và vấn đề khác nhau như độ lệch dao, độ lệch phôi, dụng cụ cắt cùn, v.v. Do đó, trách nhiệm của người lập trình là phải hiểu những hạn chế của thiết lập và điều chỉnh chương trình để tạo ra kết quả tốt nhất, bất chấp những khiếm khuyết và vấn đề.
Làm thế nào để học lập trình CNC?
Học lập trình CNC đòi hỏi nhiều kỹ năng từ hoạt động sản xuất đến lập trình máy tính. Để trở thành một lập trình viên CNC thành công cần có khoảng 4-5 năm kinh nghiệm làm thợ máy CNC. Những năm kinh nghiệm làm thợ máy CNC này sẽ giúp bạn phát triển sự hiểu biết về các máy CNC khác nhau, hoạt động của chúng và các biến liên quan đến từng quy trình gia công.
Nói chung, hầu hết các tổ chức đều cung cấp các chương trình đào tạo để giúp bạn phát triển các kỹ năng mới và nâng cao vai trò lập trình CNC. Một cách khác để học lập trình CNC liên quan đến thành tích học tập với khóa học cấp chứng chỉ về lập trình CNC. Mặc dù đây có thể là một phương pháp tương đối nhanh hơn để trở thành một lập trình viên CNC nhưng nó thiếu kinh nghiệm thực hành và chủ yếu tập trung vào khía cạnh lý thuyết của lập trình.
Do đó, lý tưởng nhất là bạn nên tích lũy kinh nghiệm tại xưởng, sử dụng thành thạo phần mềm học lập trình CNC và sau đó tham gia các chương trình đào tạo hoặc chọn tham gia khóa học cấp chứng chỉ về lập trình CNC.
Có nhiều tổ chức khác nhau cung cấp các khóa học trực tuyến về lập trình CNC, xem tài liệu tự học lập trình CNC, thực hành bài mẫu lập trình CNC và có thể giúp bạn đạt được các kỹ năng cần thiết để trở thành một lập trình viên CNC thành công.
Mong rằng những thông tin mà TULOCTECH vừa chia sẻ sẽ giúp bạn hiểu hơn về nghề nghiệp lập trình viên CNC, học lập trình viên CNC có khó không và làm sao trở thành một nhân sự giỏi xuất sắc từ đó có thu nhập cao. Nếu có nhu cầu mua máy phay CNC, máy tiện CNC, máy khoan CNC hoặc phụ tùng thiết bị máy CNC hãy liên hệ ngay với TULOCTECH nhé!
