Khi bị chó cắn, không chỉ cần xử lý vết thương và tiêm phòng dại sau phơi nhiễm theo hướng dẫn của Bộ Y Tế ngay lập tức, mà còn phải chú ý đến chế độ ăn uống khoa học để giúp vết cắn mau lành, nhanh khỏi, tránh nhiễm trùng, mưng mủ và xuất hiện sẹo lồi. Vậy, bị chó cắn kiêng ăn gì để tránh những tác động tiêu cực, giảm thiểu nguy cơ biến chứng?
Bị chó cắn kiêng ăn gì?
Có một số loại thực phẩm nên cân nhắc, hỏi ý kiến bác sĩ và các chuyên gia trước khi ăn, bởi tùy vào tình trạng bệnh ký và thể trạng của người bệnh, sẽ có những loại thực phẩm chống chỉ định sau khi bị chó cắn. Cụ thể:
1. Không uống rượu, bia
Rượu, bia sẽ làm tình trạng vết thương do chó cắn trở nên xấu đi. Rượu, bia chứa chất kích thích, gây ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất trong cơ thể, từ đó ảnh hưởng đến quá trình phục hồi của vết thương. Ngoài ra, uống rượu, bia nhiều hoặc lạm dụng rượu bia trong giai đoạn này còn làm giảm sự tập trung của người bệnh, gây mê man hoặc có thể gây ra hành vi không kiểm soát được, khiến tình trạng vết thương trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, khi bị chó cắn, người bệnh cần hạn chế hoặc tốt nhất là không uống rượu, bia trong thời gian phục hồi.
2. Đồ ăn, thức uống chứa các chất kích thích, caffeine
Khi bị chó cắn việc tiếp nạp các loại đồ ăn, thức uống chứa các chất kích thích, caffeine, sẽ khiến người bị cắn cảm thấy khó chịu và có thể gặp phản ứng phụ. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:
- Đau đầu: Caffeine có thể gây ra đau đầu (1) hoặc tăng độ nhạy cảm với đau đầu.
- Rối loạn tiêu hóa: Caffeine có thể làm cho dạ dày và ruột khó tiêu hóa, gây ra rối loạn tiêu hóa, buồn nôn, và đau bụng.
- Tăng huyết áp: caffeine có tác dụng kích thích tim và tăng huyết áp, gây ra cảm giác lo lắng, căng thẳng, và động kinh.
- Rối loạn giấc ngủ: Caffeine có thể làm giảm chất lượng giấc ngủ và làm cho người bị cắn khó ngủ, mệt mỏi và gây ra rối loạn giấc ngủ. (2)
3. Tránh những thực phẩm gây mưng mủ, sẹo lồi
Khi bị chó cắn, vết thương tại chỗ sẽ vô cùng nhạy cảm và dễ bị nhiễm trùng, gây ra tình trạng mưng mủ, xuất hiện sẹo lồi. Để tránh tình trạng này, người bệnh cần hạn chế ăn những thực phẩm như xôi, chè nếp, thịt gà, thịt bò, hải sản, trứng, rau muống, rau củ quả có màu đỏ,… Những loại thực phẩm này có thể làm tăng lượng đường glucose trong máu, gây ra tình trạng viêm nhiễm và làm chậm quá trình phục hồi vết thương.
Ngoài ra, cần tránh ăn những thực phẩm có chất béo cao, có thể làm chậm quá trình phục hồi của vết thương. Thay vào đó, người bệnh nên ăn thực phẩm giàu dinh dưỡng, chứa nhiều chất đạm để giúp tái tạo mô tế bào và phục hồi vết thương nhanh chóng.
4. Thức ăn chứa nhiều đường
Khi bị chó cắn, việc tránh thức ăn chứa nhiều đường là rất quan trọng để tăng cường sức đề kháng và giúp cơ thể hồi phục nhanh chóng. Đường có thể làm tăng lượng đường trong máu, gây viêm và ngăn cản quá trình hồi phục của cơ thể. Vì thế, nên tránh các loại đồ ngọt như bánh kẹo, nước ngọt có gas và các loại đồ uống có đường. Ngoài ra, cũng nên hạn chế ăn các loại thực phẩm chứa nhiều tinh bột như bánh mì, gạo, khoai tây và bắp.
Thay vào đó, bạn nên ăn thực phẩm giàu protein và vitamin C như thịt, cá, trái cây và rau quả để giúp tăng cường hệ thống miễn dịch và giúp cơ thể hồi phục nhanh hơn. Bạn cũng nên uống đủ nước và tránh các loại đồ uống có cồn và cafein.
5. Thức ăn cứng, khó nhai
Trong trường hợp bị chó cắn ở các khu vực có nhiều dây thần kinh, gần thần kinh trung ương, tuyệt đối không nên cho người bệnh ăn những thức ăn khó nhai, cứng. Thay vào đó, nên cho người bệnh ăn những thức ăn mềm như súp, cháo, bánh mì mềm hoặc thức ăn dễ ăn khác.
6. Thức ăn cay, có tính acid cao
Khi bị chó cắn, vết thương sẽ rất đau và dễ bị nhiễm trùng nên bạn cần phải chú ý đến dinh dưỡng và tránh ăn thức ăn cay và có tính acid cao trong thời gian chữa trị. Thức ăn cay và có tính acid cao như cà chua, chanh, dưa chuột muối, ớt, tương ớt, rượu vang đỏ, trà, cà phê, đồ ngọt và các loại đồ uống có cồn có thể làm tăng cảm giác đau và làm nhiễm trùng vết thương.
Thay vào đó, nên ăn những thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau xanh, trái cây tươi, thịt gà, cá, tôm, trứng và sữa để giúp cơ thể phục hồi và tăng cường hệ miễn dịch.
Nếu người bị cắn cảm thấy đau hoặc nhận thấy vết thương có dấu hiệu nhiễm trùng, nên tham khảo ý kiến của bác sĩ để được tư vấn và chẩn đoán. Bác sĩ có thể sử dụng thuốc kháng sinh hoặc tiêm phòng chống uốn ván để giảm đau và ngăn ngừa nhiễm trùng.
7. Thức ăn gây buồn nôn
Sau khi tiêm phòng bệnh dại, tránh ăn các loại thực phẩm có khả năng gây buồn nôn, nôn mửa, ví dụ như thịt sống, hải sản, thực phẩm tanh và thịt động vật có vỏ. Nếu người bệnh ăn bất kỳ loại thực phẩm nào và cảm thấy khó chịu, buồn nôn, cần ngừng ngay lập tức và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời.
Bị chó cắn ăn đậu xanh được không?
HOÀN TOÀN CÓ THỂ. Trong dân gian, ông bà ta truyền miệng rằng nếu bị chó cắn thì không nên ăn đậu xanh. Tuy nhiên, cho đến nay, chưa có nghiên cứu nào khẳng định rằng việc bị chó cắn sẽ không được ăn đậu xanh hay đậu xanh làm ảnh hưởng xấu đến tình trạng bệnh lý của người bệnh.
Trên thực tế, đậu xanh là một loại thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng, giàu chất đạm, chất xơ, vitamin A, chất chống oxy hóa,… giúp cơ thể kháng viêm hiệu quả hơn và tăng cường khả năng hoạt động của hệ miễn dịch. Vì thế, bị chó cắn hoàn toàn có thể ăn đậu xanh, bên cạnh đó người bệnh nên được bổ sung đầy đủ các thực phẩm khác, đảm bảo cung cấp cho cơ thể đầy đủ dưỡng chất và năng lượng cần thiết để thúc đẩy quá trình phục hồi, giúp vết thương mau lành.
Cần làm gì sau khi bị chó cắn?
1. Rửa sạch, khử trùng vết thương
Sau khi bị chó cắn, cần phải rửa vết thương thật kỹ bằng xà phòng hoặc nước sạch ít nhất 15 phút, sau đó sát khuẩn bằng cồn 70%, oxy già, dung dịch povidone, iodine, (3)… nhằm giảm thiểu lượng virus tại vết thương, vi khuẩn và các mầm mống gây nhiễm trùng khác tiềm ẩn trong vết cắn. Đây là cách sơ cứu hiệu quả nhất để phòng chống nguy cơ mắc bệnh dại.
2. Cầm máu và băng bó vết thương
Thông thường, sau khi đã khử trùng, vết thương sẽ ngừng chảy máu. Tuy nhiên, nếu sau 15 phút vết thương vẫn chảy máu, cần sử dụng băng gạc y tế để cầm máu. Đặt miếng gạc lên vết chó cắn và ấn giữ miếng gạc để tạo áp lực có thể khiến máu ngừng chảy và đông lại. Nếu máu vẫn chảy nhiều và phun thành tia, cần dùng thun garo để buộc quanh vết thương để giảm lưu lượng máu đổ về vết thương. Sau đó, cần nhanh chóng đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời và tránh để mất quá nhiều máu.
3. Tiêm phòng dại
Sau khi bị chó cắn và đã được sơ cứu vết thương, nên nhanh chóng đến các cơ sở y tế uy tín gần nhất để tiêm phòng để được tiêm ngừa vắc xin phòng dại và uốn ván. Sau khi đã được tiêm đầy đủ, cần lưu ý thực hiện theo chỉ định của bác sĩ để hạn chế tối đa tác dụng phụ từ vắc xin, nâng cao tối đa hiệu quả tiêm phòng và đẩy nhanh tiến độ phục hồi của vết thương.
Một số điều không nên làm khi bị chó cắn
- Tránh sử dụng các chất kích thích như bột ớt, nước ép, nhựa cây hay chất kiềm dây vào khi xử lý vết thương.
- Không nên nặn bóp làm dập nát, tổn thương vết thương, không khâu kín vết thương hoặc băng kín, vì có thể gây nhiễm trùng và tạo điều kiện cho virus xâm nhập dễ dàng hơn.
- Tuyệt đối không nên tin vào các mẹo truyền miệng để phòng ngừa bệnh dại như chữa bệnh dại bằng “thuốc gia truyền”, đắp lá khi bị chó cắn, trét ớt, vuốt nặn vết thương hay “thử nọc dại” bằng rượu và gừng, vì hiện nay tiêm vắc xin là phương pháp phòng ngừa bệnh dại duy nhất được công nhận.
- Nếu bị cắn sâu ở vùng gần thần kinh trung ương như đầu, cổ, mặt hoặc bộ phận sinh dục, cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được cấp cứu và tiêm chủng phòng dại sau phơi nhiễm ngay lập tức.
Bị chó cắn kiêng ăn gì để mau lành vết thương? Các chuyên gia cho rằng, khi bị chó cắn, không nên kiêng ăn hay kén chọn thực phẩm mà thực tế cần duy trì thói quen ăn uống lành mạnh, khoa học như bình thường. Thậm chí, cần đảm bảo thực đơn mỗi bữa cung cấp đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, bao gồm nhóm tinh bột, nhóm chất đạm, nhóm chất béo và nhóm vitamin, khoáng chất, đồng thời hạn chế tiếp nạp những thực phẩm chứa chất kích thích, có tính acid cao, thực phẩm cứng, cay, nóng,…để giúp cơ thể phục hồi và đẩy lùi các biến chứng sau vết cắn.
