Tê chân sau khi ngồi hoặc đứng quá lâu trong một tư thế là tình trạng bất kì ai cũng có thể gặp phải. Bên cạnh điều trị theo bác sĩ (nếu có), người bệnh có thể áp dụng một số cách trị tê chân tại nhà đơn giản, hỗ trợ kiểm soát bệnh.
Bài viết được tư vấn bởi Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM.
Gợi ý cách trị tê chân tại nhà
Tê chân là tình trạng khá phổ biến, đặc biệt thường xảy ra khi một người ngồi hoặc đứng quá lâu ở một tư thế, gây áp lực lên dây thần kinh và mạch máu ở chân.
Chứng tê chân thường có biểu hiện tê nhẹ như kim châm ở giai đoạn đầu, cảm giác ngứa râm ran xuất hiện ở phần đùi, chân và từ mông xuống chân, ngón chân, hai lòng bàn chân, có thể tê một chân hoặc cả hai chân. Nếu gặp tình trạng này và không đi kèm các biểu hiện bất thường, bước đầu bạn có thể áp dụng một số cách trị tê chân hay hỗ trợ giảm tê chân đơn giản ngay tại nhà. Nếu tình trạng không cải thiện, cần sớm đến chuyên khoa thần kinh hay cơ xương khớp để thăm khám.
1. Đứng dậy vận động (nếu tê chân do ngồi lâu)
Để khắc phục tình trạng tê bì chân, người bị tê chân nên đứng dậy và vận động nhẹ nhàng giúp máu lưu thông tốt hơn đến chi dưới, giải phóng sức ép đè lên dây thần kinh. Ngoài ra, cách phòng và hỗ trợ cách trị tê chân tại nhà còn bao gồm việc chú ý điều chỉnh tư thế ngồi cho thoải mái và hợp lý để ngăn ngừa tình trạng tê bì.
2. Massage bàn chân
Massage xoa bóp có tác dụng tăng cường tuần hoàn máu giúp giảm tình trạng tê bì chân. Người bị tê chân có thể thoa dầu nóng lên bàn chân và tiến hành xoa bóp từ trên xuống dưới và ngược lại trong khoảng 5-10 phút. Để đạt hiệu quả trị tê chân tại nhà tốt hơn, hãy duy trì thực hiện massage chân đều đặn mỗi ngày.
Một số động tác đơn giản giúp cải thiện tình trạng tê chân nhanh chóng, gồm:
- Bóp, xát chân: Ngồi duỗi thẳng chân, hai tay nắm lấy cổ chân với ngón cái ở phía trước và các ngón còn lại ở phía sau. Bóp từ cổ chân lên đùi, lặp lại 3 lần và tiếp tục xát mạnh 5 lần cũng từ cổ chân lên đùi rồi đổi chân.
- Day, xoa đầu gối: Ngồi duỗi thẳng hoặc co hai chân lại, đặt lòng bàn tay úp vào xương bánh chè, sau đó thực hiện day, xoa mỗi bên 20 lần.
- Xoay bàn chân: Để chân duỗi thẳng, một tay giữ gót chân, tay kia giữ bàn chân và xoay bàn chân theo hai chiều ngược nhau, mỗi chiều xoay 10 lần rồi tiếp tục thực hiện với chân còn lại.
- Xát gan bàn chân: Đặt bàn chân này lên đùi chân kia, kéo ngược gan bàn chân để làm căng. Sau đó, dùng tay chà xát nhẹ nhàng lên gan bàn chân khoảng 30-50 lần rồi lặp lại với chân kia.
3. Chườm lạnh
Khi gặp tình trạng tê chân, bạn có thể sử dụng một khăn sạch bọc đá và chườm lên bàn chân bị tê trong khoảng 15 phút. Nhiệt độ lạnh sẽ giúp giảm sưng, giảm áp lực lên dây thần kinh, cải thiện cảm giác tê buốt ở chân hiệu quả.
4. Vận động, co duỗi nhẹ
Khi bị tê bì chân, việc thực hiện các bài tập nhẹ nhàng là rất quan trọng. Việc đứng dậy đi lại và vận động thường xuyên sẽ hỗ trợ làm giảm nhanh các triệu chứng. Ít vận động có thể khiến tim và mạch máu suy yếu, làm giảm khả năng bơm máu đến các chi dưới.
Mỗi người cũng có thể áp dụng các cách hỗ trợ hay cách chữa tê chân tại nhà bằng các bài tập thể dục như pilates và yoga, giúp thúc đẩy tuần hoàn máu, giảm tê đau và viêm mãn tính. Tư thế chim bồ câu trong yoga giúp thúc đẩy lưu thông khí huyết và kích thích các dây thần kinh vùng thân, lưng… ngăn ngừa tình trạng ứ trệ khiến chân tay tê bì.
5. Nghỉ ngơi
Nghỉ ngơi hợp lý, giảm thiểu các hoạt động nặng nhọc hoặc hoạt động cần sử dụng khớp chân bị tê quá nhiều sẽ giúp hạn chế cơn đau và giảm triệu chứng tê bì. Việc lắng nghe cơ thể và cho phép bản thân nghỉ ngơi là rất quan trọng để cơ thể hồi phục nhanh chóng.
6. Ngủ đủ giấc
Tình trạng tê chân và bàn chân mãn tính có thể nghiêm trọng hơn nếu bạn không ngủ đủ giấc. Thiếu ngủ không chỉ làm giảm khả năng hồi phục của cơ thể mà còn ảnh hưởng đến hệ tuần hoàn và chức năng của hệ thần kinh, góp phần làm trầm trọng thêm cảm giác tê bì. Ngủ đủ giấc và đảm bảo giấc ngủ chất lượng cũng là một cách trị tê chân tại nhà hiệu quả.
7. Hạn chế rượu bia
Rượu bia chứa rất nhiều chất có thể gây hại cho các dây thần kinh, dẫn đến tình trạng tê bì các chi. Việc tiêu thụ rượu bia quá mức cũng có thể làm tình trạng tê bì dễ xảy ra hay trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, hạn chế uống rượu bia và tránh hút thuốc lá cũng là cách góp phần phòng tránh hay cách trị tê chân tại nhà đơn giản, hiệu quả, góp phần bảo vệ sức khỏe.
8. Chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh
Dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi tổn thương dây thần kinh. Suy dinh dưỡng, đặc biệt là thiếu hụt vitamin B có thể gây tổn thương thần kinh. Để cải thiện tình trạng đau tê và giảm viêm mãn tính, mỗi người cần bổ sung đầy đủ vitamin và các dưỡng chất cần thiết.
Chế độ ăn uống lành mạnh với các chất dinh dưỡng tốt cho hệ xương khớp, hệ thần kinh và mạch máu như vitamin D, canxi, vitamin K, vitamin B, magie hoặc thực phẩm chức năng chứa glucosamine… sẽ giúp giảm nguy cơ thoái hóa. Bổ sung các loại thực phẩm giàu vitamin như thịt, cá, các loại hạt, bơ, trứng, sữa, rau xanh… cũng là cách trị tê chân tại nhà hữu hiệu.
9. Mang giày dép thoải mái
Mỗi người nên chọn giày dép vừa vặn với kích thước bàn chân, thoải mái khi di chuyển để hoạt động lưu thông máu không bị cản trở. Mang giày hoặc dép quá chật, mặc quần áo bó sát cũng có thể làm giảm lưu thông máu, tạo áp lực lên chân và dẫn đến cảm giác tê mỏi. Tình trạng này thường chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn và sẽ nhanh chóng biến mất, nhưng người dân không nên chủ quan để tránh ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe.
10. Nâng cao chân khi ngồi để tăng lưu thông máu
Nâng cao chân khi ngồi hoặc nằm có thể giúp giảm sưng và cải thiện lưu thông máu. Cách trị tê chân tại nhà này thường có tác dụng trong việc làm giảm tình trạng tê chân mức độ nhẹ.
Điều trị tê chân tại bệnh viện
Nếu tình trạng tê bì kéo dài hoặc đi kèm với các dấu hiệu, triệu chứng bất thường khác, người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện có chuyên khoa thần kinh để được hỗ trợ điều trị. Thông qua thăm khám và kiểm tra, bác sĩ có thể xác định nguyên nhân gây ra tình trạng tê bì bất thường, đề ra hướng điều trị thích hợp.
Tình trạng tê chân khi nào cần đến bệnh viện điều trị?
Người dân cần nhanh chóng đến bệnh viện gần nhất để bác sĩ kiểm tra nếu gặp tình trạng tê chân kéo dài hoặc tê chân kèm theo các triệu chứng bất thường, ví dụ như: (1)
- Tê bì chân kéo dài, nghỉ ngơi, dùng thuốc hay thực hiện các biện pháp khác đều không khỏi.
- Thay đổi về màu sắc, hình dạng và nhiệt độ của chân; chân có thể cảm thấy nóng ran hoặc lạnh buốt bất thường.
- Khó thở, co giật hoặc đau đầu.
- Tê chân không rõ nguyên nhân sau một chấn thương vùng đầu.
- Chân tê yếu hoặc không thể di chuyển.
- Nói lắp bắp hoặc khó khăn khi đi bộ.
- Tê liệt sau chấn thương ở đầu, lưng hoặc cổ.
- Không kiểm soát được chuyển động chân.
- Mất khả năng kiểm soát bàng quang hoặc ruột.
- Lú lẫn hoặc mất ý thức.
Tình trạng tê chân đi kèm các dấu hiệu bất thường cần sớm được chẩn đoán và điều trị tại các cơ sở y tế uy tín đơn cử như Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Tâm Anh Quận 7. Bệnh viện Tâm Anh quy tụ đội ngũ bác sĩ chuyên khoa thần kinh giàu kinh nghiệm, tận tâm, chu đáo, ứng dụng các máy móc hiện đại bậc nhất như máy chụp MRI 3 Tesla, máy chụp CT 768 lát cắt, máy đo điện cơ, máy kích thích từ trường xuyên sọ… giúp chẩn đoán, điều trị bệnh hiệu quả.
Người bệnh có thể được chỉ định thực hiện các xét nghiệm như chụp X-quang, chụp cắt lớp vi tính (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc điện cơ đo lường sự dẫn truyền thần kinh - cơ… Sau khi xác định được tình trạng bệnh lý, các bác sĩ sẽ đề ra phương pháp điều trị nội khoa hoặc có thể kết hợp các phương pháp điều trị như kiểm soát đường huyết, mỡ máu cho những bệnh nhân mắc bệnh chuyển hóa, bổ sung vitamin cho người gầy yếu, điều trị thoái hóa và viêm khớp, hướng dẫn các bài tập phục hồi… để hỗ trợ điều trị hiệu quả tình trạng tê bì chân tay.
Để đặt lịch thăm khám, điều trị bệnh tại Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, Tâm Anh Quận 7, Quý khách vui lòng liên hệ:
Những cách trị tê chân tại nhà có thể hỗ trợ làm giảm triệu chứng khó chịu cho các trường hợp bệnh nhẹ. Tuy nhiên, nếu tình trạng tê chân kéo dài hoặc đi kèm các biểu hiện bất thường, người dân cần nhanh chóng đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra, xác định nguyên nhân và điều trị.
